Segregacja odpadów - czyli o dylematach nad kolorowymi koszami

00:00:00: Cześć, dzień dobry. Ja nazywam się Mikołaj Basiński, a to jest podkast ekologiczny "Masz wpływ",

00:00:06: w którym rozmawiamy o naszej relacji z przyrodą i relacji ze śmieciami, które codziennie produkujemy.

00:00:12: Nauczmy się jak ograniczać produkcję odpadów, jak nadawać im drugie życie,

00:00:18: jak je segregować i minimalizować ich wpływ na środowisko naturalne.

00:00:22: W czasie naszych rozmów chcemy przekonywać słuchaczy, że absolutnie każdy z nas ma wpływ

00:00:28: na kondycję naszych miast, naszych ekosystemów i naszej planety.

00:00:33: Podkasty realizowane są w ramach projektu realizowanego przez Wydział Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Poznania

00:00:40: we współpracy z Estradą Poznańską.

00:00:43: Jest dzisiaj z nami Monika Michalska, ekspertka w zakresie technologii przetwarzania odpadów.

00:00:48: Po godzinach pokazuje w social mediach branży odpadową jako Pani od odpadów,

00:00:53: absolwentka AGH w Krakowie na kierunku Inżynieria Średowiska ze specjalizacją OZE.

00:00:58: Ukończyła również studia podyplomowe w zakresie zarządzania jakością,

00:01:02: Akademii Finansów i Biznesu Wistula oraz szkołę biznesu Politechniki Warszawskiej

00:01:08: w branży odpadowej od 10 lat.

00:01:11: Zaczynała w Departamencie Gospodarki odpadami.

00:01:14: Obecnie związana z projektami Waste to Energy.

00:01:18: Witaj Moniko.

00:01:19: Dzień dobry.

00:01:20: Jak się masz dzisiaj?

00:01:22: Bardzo dobrze. Jest rzeźki poranek zimowy.

00:01:25: Zimowy. Zimowy rzeczywiście jest rzeźko dzisiaj.

00:01:28: Dzisiaj w ten rzeźki poranek porozmawiamy z Moniką o tym,

00:01:33: co często spędza nam sens w powie, również w takie zimowe porangi,

00:01:37: czyli o poprawnej segregacji odpadów i o tym, że nadal jest ona bardzo ważna,

00:01:43: nie ważne jak ona nam wychodzi, ale jest ważna.

00:01:46: Przyjrzymy się również nieco różnym opakowaniom i sprawdzimy,

00:01:50: które są w miarę ok, a jakich może należałoby unikać.

00:01:55: Moniko, często mam taką sytuację, że wchodzę do osiedlowego pomieszczenia

00:02:02: z koszami na śmieci tam, gdzie mieszkam i widzę foliówki w bio.

00:02:07: Butelki, pet wrzucone do koszy na frakcję zmieszaną.

00:02:11: Szkło w plastikach.

00:02:12: No generalnie jakiś taki, wież, segregacyjny horror.

00:02:16: Co nam przeciętnym obywatelom ze swoimi przeróżnymi problemami w głowie

00:02:21: utrudnia segregacji odpadów?

00:02:23: Myślę, że my nie wiemy po co to robić, jaki jest tego sens.

00:02:26: Uważamy, że skoro płacimy, już ponosimy pewien koszt za to,

00:02:30: że te odpady zostaną od nas odebrane, to nie powinniśmy już zajmować się segregacją.

00:02:36: Uważamy, że firmy, które produkują produkty w opakowaniach,

00:02:41: ale też które odbierają od nas odpady, przerzucają odpowiedzialność na nas trochę.

00:02:45: A my przecież mamy tyle swoich obowiązków na co dzień, że jeszcze jak mamy już posekregować te odpady,

00:02:50: to już w ogóle bez sensu, bo płaca to wymaga.

00:02:53: Akurat jestem na świeżo po takiej dyskusji u siebie, w social mediach właśnie w tym temacie,

00:02:57: więc jakby jeszcze mi emocje nie opadły.

00:03:01: Bo ja się staram pokazywać właśnie, że to nie jest tak do końca, że my jako branża odpadowa,

00:03:07: bo tak myślę, że mam prawo o sobie mówić, bo jestem częścią tej branży,

00:03:12: po prostu oczekujemy od państwa tego pierwszego kroku.

00:03:15: Czyli wrzucenie do dobrego pojemnika resztę się zajmiemy,

00:03:21: ale bez tego waszego pierwszego kroku nie ma nas,

00:03:24: jest nam trudniej po prostu dużo, żeby zagospodarować odpowiednio odpady.

00:03:29: To jest bardzo ważne, to jest bardzo ważne, co powiedziałeś.

00:03:32: Ten pierwszy krok, który właściwie zaczyna się u nas w domu,

00:03:36: że jeżeli my tutaj coś źle zrobimy, to później będzie po prostu tylko trudniej i gorzej.

00:03:42: Dziś mamy obowiązek segregacji naszych odpadów na 5 frakcji.

00:03:48: I może warto przypomnieć, jakie to frakcje, bo pytam o to, bo często wydaje mi się,

00:03:52: że mimo tylu lat już życia w tym systemie nadal zapominamy,

00:03:56: jak poprawnie segregować odpady, czyli jakie to 5 frakcji?

00:03:59: - Brązowy pojemnik, czyli odpady bio, biodegradowalne,

00:04:02: niebieski pojemnik papier, żółty pojemnik, tworzywa sztuczne i metale,

00:04:08: zielony pojemnik szkło opakowaniowe,

00:04:11: oraz te reszta, ten czarny pojemnik zwany różnie,

00:04:15: odpadem zmieszanym, odpadem na resztkowym pozostałościami po segregacji.

00:04:19: To jest tam w zależności od regionu.

00:04:22: I tam wrzucamy wszystko to, czego nie możemy zaklasyfikować do żadnej z tych 4 poprzednich frakcji.

00:04:29: - Ok, a na przykład elektrośmieci to jest zaliczone jako frakcja, czy w ogóle ktoś osobny byt?

00:04:36: - To bym nazwała jako taki odpad specjalny, czyli baterie, żarówki, świetlówki,

00:04:44: właśnie te elektroodpady duże i małe, to są takie odpady specjalne,

00:04:49: których tak naprawdę w naszym codziennym życiu one się pojawiają,

00:04:52: ale to nie jest tak, że ty codziennie wymieniasz toster i musisz go wyrzucić, albo żarówkę.

00:04:57: Także to są odpady pojawiające się sporadycznie, stąd też nie ma czegoś takiego jak odbiór,

00:05:02: jakby od mieszkańców, że tak powiem w tym cyklu takim regularnym tam tygodniowym,

00:05:07: tylko po prostu są różne możliwości, żeby tych odpadów się pozbyć w taki sposób cywilizowany, poprawny.

00:05:14: Na przykład właśnie mamy w supermarketach, czy w galeriach handlowych, czy w sklepach takich z elektroniką

00:05:21: specjalne takie pojemniki na baterie, czy tam na żarówki, czy na ten drobny elektroodpady.

00:05:28: I tam po prostu jak mamy coś takiego, to powinniśmy po prostu się udać i oddać za darmo, możemy to zrobić,

00:05:34: więc to jest w ogóle bez problemu. Idziesz na zakupy do galeri handlowej, przy okazji bierzesz ten toster i gdzieś tam go oddajesz.

00:05:41: I już rzeczywiście jest dużo takich punktów w marketach.

00:05:45: Niestety w różnym stanie jest, w tym kosze rzeczywiście czasami są zaśmiecane, zanieczyszczane innymi odpadami.

00:05:54: Szkoda, warto by było, żeby rzeczywiście zarządzający tymi marketami bardziej od odbali i nam pomagali w tym,

00:06:00: bo rzeczywiście można to zrobić się poprawnie i za darmo.

00:06:03: Myślę, że warto jeszcze powiedzieć o tym czym jest szkło opakowaniowe, bo tak naprawdę ten pojemnik na szkło wydaje nam się

00:06:12: czymś takim bardzo prostym, no w każdy wiec to jest szkło, ale szkło szkół nierówny. Jak to wygląda?

00:06:18: Szkło opakowaniowe to jest jak sama nazwa wskazuje szkło, które jest opakowaniem, czyli może być to szklana butelka, szklany słoik, słoiczek itd.

00:06:29: Natomiast nie szkłem opakowaniowym, np. nie jest rozbite lustro, rozbita szyba, kubek, talerz, pokrywka od garnka,

00:06:38: czynie żaroodporne, jakaś szklana, nie wiem, figurka, ramka, te takie różne ozdobniki, to nie jest szkło opakowaniowe

00:06:46: i takie szkło ma zupełnie inny skład chemiczny niż to szkło opakowaniowe, z tego względu ono nie powinno trafiać do tego kontenera na szkło opakowaniowe,

00:06:55: ponieważ zwyczajnie po prostu zanieczyści to szkło. I potem to szkło jak jedzie do chuty, no to jedno np. się topi w temperaturze innej niż drugie,

00:07:05: wobec czego na tym szkle na przykład na gotowym wyrobie jak chuta robi powiedzmy słoiki, mogą się pojawić takie wtrącenia,

00:07:12: które powodują, że ten produkt nie nadaje się do spożycia, znaczy przepraszam, nie do spożycia tylko jakby do sprzedaży,

00:07:19: no bo żaden producent, nie wiem, majonezu nie wleje swojego produktu do jakiegoś takiego opakowania,

00:07:27: które wygląda podejrzanie, które np. maryse, skazy, które może się np. być mniej wytrzymałe, odporne na transport np.

00:07:34: Czyli najprościej rzecz ujmując szkło opakowaniowe to szkło, które pochodzi z marketów, co jest zapakowane, to co spożywamy.

00:07:43: Tak, zazwyczaj to jest kategoria właśnie produktów spożywczych kosmetyki też mamy, bo np. mamy kremy różnego rodzaju w szkle czy jakieś tam inne kosmetyki,

00:07:53: to też jest szkło opakowaniowe.

00:07:55: OK, jak już jesteśmy przy tych odpadach i ich niejednoznaczności, to ja mam dla ciebie takie kilka pytań, które są takim sergacyjnym problemem często dla nas konkretnych odpadów.

00:08:08: Taki powiedziałbym frakcyjny quiz mały.

00:08:12: Np. odchody zwierząt. Wiem, że wiele osób ma z tym problem, że np. mamy psiaka w domu czy kota i teraz czy je wkładać do bio, czy do zmieszanych, czy nie wiem, spłukiwać w toalecie.

00:08:26: Trudno, niektórym jest to gdzieś tam zaklasyfikować taki odpad, jak sobie z tym radzić?

00:08:31: Absolutnie nie wyrzucamy tych odchodów do odpadów bio, powinniśmy je wrzucać do tych pozostałości po segregacji,

00:08:38: z tym względu, że z odpadów bioprodukowany jest kompost, czyli nawóz, a tam mogą się znaleźć w tych odchodach różne, drobne ustroje, więc powinniśmy po prostu do odpadów zmieszanych.

00:08:50: OK, no to już wiemy.

00:08:52: Elektrośmieci to jest chyba poważny problem, już trochę o tym powiedzieliśmy, ale warto, myślę, się tutaj na chwilę zatrzymać, bo od kiedy ja się dowiedziałem, że tak naprawdę elektrośmieciem nie jest tylko wielka lodówka,

00:09:05: ale chociażby mały pendrive, czy nie wiem, jakaś grająca książotka, czyli nasz zabawka dla mojego syna, może być takim właśnie odpadem, no to się bardzo zdziwiłem.

00:09:15: I chyba nie mamy do końca świadomości, ile takich elektrośmieci marnujemy, bądź przechowujemy gdzieś tam w szufladach, a mają przecież wiele cennych w sobie surowców.

00:09:25: Tak, tylko nam się wydaje, że jak my trzy mamy w domu te elektrośmieci, to my po prostu zarobimy na nich miliony, no bo ta firma, która gdzieś tam dokona tego recyklingu,

00:09:35: to zarabia na tych surowcach i tak jest, tylko tam się liczy skala. Co innego, jak ty masz dwa telefony w szufladzie i ładowarkę, jakąś klawiaturę i nie wiem, coś tam jeszcze, no to jakby ty z tego, no nie wiem, one mogą być gdzieś dawcą, jak jesteś maisterkowiczą do twoich jakieś tam rzeczy,

00:09:51: natomiast, no one nie przedstawiają w sobie żadnej wartości, natomiast dla firm, które zbierają te elektroodpady i gdzie ta skala jest znacznie większa, no one są w stanie już odzyskać,

00:10:04: jakieś metale szlachetne w ilościach takich, no to mogą być tony, kilogramy i tak dalej, no i wtedy to już ma sens, bo wtedy te surowce mogą być wykorzystywane ponownie do produkcji nowych wyrobów,

00:10:21: więc tutaj to o to chodzi, o to chodzi, żeby nie wydobywać na przykład root metali z ziemi, tylko po prostu zawracać do obiegu to, co już zostało wyprodukowane i wydobyte.

00:10:31: Wydaje mi się też, że, wiesz, częstym problemem jest to, że nawet my nie przechowujemy tych rzeczy z myślą taką, że zarobimy niesamowite pieniądze, tylko po prostu, że o tym nie myślimy, nie?

00:10:41: Gdzieś zostało, ja też nawet mam pewnie jakieś dwa telefony w szafie, gdzie po prostu kiedyś były odłożone, bo wymieniliśmy na lepszy model i zapominamy o tym po prostu, a szkoda, nie?

00:10:52: Tak, no bo to zawsze się może przydać, to jakby, to jest naturalne, to jakby ja też mam gdzieś tam w szafie jeszcze jakieś tam różne rzeczy, bo też mi się wydaje, no jak mi się telefon zepsuje,

00:11:01: no to będę miała zapasowy albo tam jakiś blender, kupisz sobie nowszy, no ale ten w razie czego, zapas i później, wiesz, to jest taki moment przy przeprowadzkach, chyba że wtedy jak musisz to wszystko spakować, no to wtedy widzisz, że na przykład czegoś nie używałeś przez pięć lat i w zasadzie, no trzeba by się było tego pozbyć albo zacząć sobie okorzystać.

00:11:22: Tak jest. Jesteśmy w temacie elektrośmieci, to już jest tylko jeden krok do baterii.

00:11:29: Dziewiątego września jest taki dzień, kiedy obchodzimy dzień recyklingu baterii. Gdzie je wyrzucać i dlaczego jest to tak ważne?

00:11:35: Baterię powinniśmy wyrzucać właśnie do tych takich specjalnych pojemników na baterię.

00:11:40: To jest te pojemniki naprawdę w każdym supermarketcie czy w jakimś takim właśnie sklepie z elektroniką są dostępne.

00:11:47: Czasami teraz w przestrzeni publicznej pojawiają się też takie pojemniki na drobne elektroodpady i też na baterię.

00:11:53: One tam są po prostu dzielone tak w różnych konfiguracjach, więc tam jak najbardziej też można wrzucać baterię.

00:12:01: A dlaczego powinniśmy je wrzucać osobno? Z tego względu, że taka mała bateria jeżeli trafi na przykład do gruntu czy do wody,

00:12:12: może zanieczyścić po prostu ten grunt i wodę. To jest pierwsza rzecz.

00:12:16: Druga rzecz, jeżeli ona trafi do takiej zwykłej sortowni odpadów, która odbiera od nas odpady komunalne

00:12:22: i na przykład na jedzie na nią ładowarka, czyli ciężki sprzęt, to ona może na przykład wybuchnąć

00:12:28: i spowodować pożar, jakieś zagrożenie tam zdrowia i życia ludzi.

00:12:33: Także zalecam właśnie, żeby te baterie wyrzucać osobno.

00:12:39: Też prosiłabym, żeby pamiętać, że jeżeli mamy na przykład sprzęt, jakieś na baterię,

00:12:44: zabawki dla dzieci czy jakieś inne po prostu, życzy piloty itd. Coś czego się pozbywamy,

00:12:50: to też warto tą baterię wyjąć z tego sprzętu, wyrzucić ją osobno, a ten sprzęt osobno.

00:12:55: To jest ważne, ale jeszcze jedna rzecz mi się skojarzyła, kiedy powiedziałaś o wybuchach.

00:12:59: To trochę inna znowu frakcja, ale słyszałem o czymś takim, że jeżeli mamy na przykład opakowanie

00:13:06: o dezodorancie na przykład gdzieś tam, które powinniśmy raczej oddać na przok niż wrzucać do żółtego pojemnika,

00:13:14: bo on gdzieś tam w procesie właśnie tej, później w sortowni może być przebita ten to opakowanie,

00:13:21: może eksplodować, to się zatrzymuje taśma, wszyscy muszą sprawdzić, co się dzieje itd.

00:13:25: Nie wiem, czy to prawda czy nie, jak to na to patrzeć.

00:13:28: Jeżeli my mamy aerozol i po prostu on jest wypsikany, czyli po prostu wyrzucamy puste opakowanie,

00:13:35: to nic się nie powinno stać.

00:13:36: Ok.

00:13:37: A takie opakowanie jak najbardziej możemy wrzucić do tych tworze w sztucznych metali.

00:13:41: Jeżeli mamy coś takiego, co jakby nie złożyliśmy, a już jest po terminie itd.,

00:13:45: no to wtedy warto się powatygować do tego przoku.

00:13:49: Natomiast było takie badanie prowadzone przez fundacje, która, jakby ta fundacja też jest powołana przez recyklerów aluminium,

00:13:56: bo to jest zazwyczaj w ogóle to aerozol to jest aluminium.

00:13:59: Ok.

00:14:00: I tam w ogóle pojawiło się taka kwestia, że bardzo mało glimin w ogóle podaje, gdzie wyrzucać te aerozole.

00:14:08: Czyli częściowo gminy podają, że do tworzy w sztucznych metali, częściowo że do zmieszanych,

00:14:12: a co jest bardzo duże grono gmin, które w ogóle jakby nie informuje mieszkańca o tym, gdzie wyrzucać.

00:14:17: I tutaj właśnie oni walczą o to, że skoro to jest aluminium, cenny surowis,

00:14:22: no to, że to jakby to było usankcjonowane, no ale tutaj te porady są inne.

00:14:27: Także moim zdaniem, jeżeli ten to opakowanie jest faktycznie puste, to jak najbardziej do tworzy w metali.

00:14:32: Jeżeli jest pełne, no to warto do przoku, no dla leniwych zmieszane.

00:14:38: Tak, bo masz rację, że rzeczywiście przoki do tego jeszcze dojdziemy,

00:14:42: to są miejsca, które często są daleko po prostu, nie?

00:14:45: I z każdą pierdołą do nich biegać to jest problem.

00:14:48: Tak, dokładnie.

00:14:48: Jeszcze jedna rzecz mi się przypomniała, że tak naprawdę te odpady zmieszane, resztkowe,

00:14:54: one też trafiają do swoich procesów.

00:14:57: Więc takie mówienie właśnie, że na przykład pełny aerozol nie może trafić do tworzy w sztucznych metali,

00:15:02: ale może do zmieszanych, a potem tak naprawdę to gdzieś tam też jest przetwarzane.

00:15:07: No to też jest takie, wiesz, trochę umywanie rąk, bo jakby no nie mamy pomysłu,

00:15:12: to powiedzmy, że do zmieszanych, ale tam też jest i ciężki sprzęt, i też jest linia sortownicza,

00:15:16: i jakby ten sam proces, ten wybuch, ten porzem też się może zdarzyć, tak?

00:15:21: Jasne, bardzo ważna uwaga.

00:15:25: Kolejna rzecz, która jest jakoś tak niejasna dla mnie przynajmniej,

00:15:30: a jak rozmawiam ze znajomymi, to wiem, że mają podobnie takie te blistry po tabletkach,

00:15:35: nie? Po lekach jedni mówią żółty, pojemnik, inni zmieszane.

00:15:38: Od czego to zależy? Czy to jest jakaś, wiesz, jedna zasada czy nie?

00:15:43: O i no właśnie, to jest znowu są te niuanse różne.

00:15:49: To, co ja widzę w praktyce, blistry są albo aluminiowe,

00:15:53: albo jest aluminią pomieszane z tworzywym sztucznym,

00:15:56: i jakby wiele jakby gmin zaleca, żeby wrzucać takie blistre do zmieszanych,

00:16:01: ponieważ nie ma takiej metody recyklingu, która by umożliwiła jakby oddzielanie aluminiom

00:16:05: od tworzyw sztucznych, i okej, to jest prawda.

00:16:08: Natomiast no dobra, nie wszystko, co idzie do żółtego worka trafia do recyklingu.

00:16:12: To też musimy sobie powiedzieć, około, to mnie wiem, 40% czy tam 50% tego żółtego worka,

00:16:18: tych rzeczy, które my wrzucamy do worka żółtego, trafia do recyklingu.

00:16:23: Reszta może trafić do innych procesów przetwarzania odpadów,

00:16:26: i ja bym się tutaj skłaniała do tego, żeby te blistry zarówno aluminiowe,

00:16:30: jak i ten miks wrzucać do tworzyw sztucznych, oczywiście bez tabletek w środku.

00:16:35: No jasne, jeżeli mamy przeterminowany lek, to można oddać na plecy.

00:16:38: Tak, do apteki. Dokładnie.

00:16:40: Dobra, to to już wiemy, czyli blistry po tabletkach lepiej w żółte pojemniki,

00:16:44: jest coś takiego również, ja osobiście też to znam,

00:16:49: jakby z doświadczenia jako rodzic, dylemat właśnie, rodzicielski,

00:16:53: czyli takie resztki plastyczne, wiesz, nie?

00:16:56: Na przykład pomalowane farbami z plasteliną, jakieś pomieszany papier,

00:17:02: z jakimiś jeszcze wycinankami, klejami i tak dalej.

00:17:06: Przed szkola są pełne tego.

00:17:09: I co z tym zrobić?

00:17:11: Czy to jest w ogóle jeszcze taki zabrudzony papier, jest w stanie być jakoś wykorzystany?

00:17:18: To właśnie też zależy, czym on jest zabrodzony, bo jeżeli na nim jest jakieś duże warstwa kleju,

00:17:23: coś tam jest poprzyklejane, jakaś ta plastelina i tak dalej,

00:17:25: no to skłaniam się do tego, żeby to trafiło do odpadu zmieszanego.

00:17:29: Natomiast jeżeli to są zwykłe farbki albo kredki, to nie ma problemu i można to wyrzucić do papieru.

00:17:35: OK, no to bardzo ważna uwaga.

00:17:38: Mam nadzieję, że nas przed szkola też słuchają, będą miedzieli co zrobić się z tymi odpadami,

00:17:43: a to bardzo ważne.

00:17:45: Są też, jeżeli jesteśmy przy papierze kartony i na pewno każdy z nas kojarzy sytuację,

00:17:50: że zamawia gdzieś kurrierem coś i przyjeżdża w pudełku i to jest oklejone taśmą klejącą.

00:17:56: I teraz zastanawiam się, czy trzeba się w to bawić, żeby tą taśmę gdzieś tam skrobać

00:18:00: i wiesz z tego kartonu oddzielać czy nie, czy jak to wygląda.

00:18:03: Czy to ma w ogóle jakiś sens, żeby to robić?

00:18:06: Znaczy wiesz, ja uważam, że jeżeli ktoś to lubi robić, a są tacy ludzie, bo do mnie piszą,

00:18:12: to w porządku można to robić.

00:18:15: Natomiast nie ma sensu, jeżeli naprawdę nie mamy czasu, albo jest to jakoś tak bardzo oklejone.

00:18:21: Na właśnie.

00:18:22: Nie ma sensu z tej taśmy zdejmować z tego kartonu.

00:18:27: Ona sobie trafi do odpowiedniego procesu recyklingu.

00:18:30: Tam ten papier rozmoknie ta taśma czy tam te naklejki.

00:18:34: Ta okienko z koperty się odklei, zostanie oddzielone.

00:18:41: Jako odpad w tym procesie i papier pójdzie swoim torem.

00:18:45: Także tutaj nie musimy się męczyć.

00:18:47: Taka jedna uwaga, jeżeli mamy paczki, które są zastreczowane tak całe czasami przychodzą,

00:18:53: to wtedy ten strecz warto zdjąć i dorzucić do tworzyw sztucznych karton do papieru.

00:18:57: Natomiast zwykła taśma to nie jest problem.

00:19:02: Czyli na przykład jeżeli mamy te koperty z okienkami, powiedziałaś, ale jeszcze od razu mi się skojężły takie koperty

00:19:07: bombelkową folią wypełnione w środku.

00:19:09: No to wtedy też tą folię można wyciągnąć, bo to jest jednak dużo tej folii w tej objętości.

00:19:15: Natomiast te takie małe elementy, czyli jak masz na przykład taśmę klejącą na kartonie,

00:19:20: albo czasami jest takie okienko, tam jest adres, jest takie zafoliowane, to może to zostać.

00:19:27: I z pogoniem potem w procesie zostanie wydzielone.

00:19:29: Tak, zostanie oddzielone ten plastik.

00:19:32: Ok.

00:19:33: A ostatnio w ogóle na jednej z twoich edukacyjnych grafik na Facebooku pisałaś o nakrętkach z butelek PET.

00:19:39: Może powiedzmy trochę więcej o nich teraz.

00:19:42: Jak się ich pozbywać?

00:19:43: Czy zakręcać te butelki PET, które wyrzucamy, czy wyrzucać te nakrętki osobno,

00:19:48: a może oddawać na jakieś zbiórki?

00:19:50: Jak to widzisz?

00:19:52: Na ten moment w Polsce bardzo powszechne są jeszcze te zbiórki na krętek.

00:19:55: I tutaj ja tego nie neguję, jeżeli ktoś ma taką potrzebę, ma gdzieś tam fundację,

00:20:00: jakąś możliwość zbycia tych nakrętek, to jak najbardziej można wrzucać na te akcje.

00:20:05: Natomiast jeżeli nie mamy, nie chcemy się w to bawić,

00:20:08: to po prostu lepiej zostawić tę nakrętkę na butelce i wyrzucić

00:20:12: po prostu zakręconą, zgniecioną najlepiej butelkę z tą nakrętką.

00:20:17: Tutaj nam się też ułatwia temat coraz bardziej,

00:20:21: bo weszło nowe prawo związane z dyrektywą o plastiku jednorazowym.

00:20:27: I tam w jednym punkcie jest też mowa właśnie o tym,

00:20:31: że nakrętka ma być na stałe, przetwierdzona do kartonu oraz do butelki plastikowej.

00:20:36: I to już niektóre marki to wprowadzają,

00:20:39: więc jakby tak, to nie jest błąd produkcyjny,

00:20:42: jak niektórzy myślą, że te, że ta nakrętka trudno po prostu ją się odrwać od butelki,

00:20:47: tylko to już jest taki zabieg producenta, który, że tak powiem, wyprzedził trochę jakby

00:20:52: te kwestie wejścia w życie tej dyrektywy i już jakby sami producenci

00:20:57: już zdecydowali się, żeby ich produkty były dostosowane do tej dyrektywy trochę wcześniej.

00:21:02: OK, ale właściwie po co to jest, żeby ta nakrętka nie zginęła gdzieś w tym całym procesie?

00:21:07: Jest na tyle ważna?

00:21:08: Tak, ta nakrętka jest o tyle ważna, że ona jest zrobiona z tworzywa HDPE.

00:21:13: To jest bardzo taki, bardzo tworzywa sztuczne,

00:21:16: które jest wdzięczne w recyklingu.

00:21:18: Czyli ona się bardzo dobrze przetwarza,

00:21:19: że ona jest grube, takie, jak się porównasz, jak masz butelkę plastikową i tą nakrętkę,

00:21:25: no to ta nakrętka jest taka masywna, prawda?

00:21:27: Tak, tak, tak.

00:21:28: A bo takie baniaki są na przykład na wodę?

00:21:29: Tak, takie baniaki, albo na przykład, no nie wiem, środki do czyszczenia na przykład detergenty,

00:21:35: jakieś tam, nie chcę już wymianić, może nazwy, ale są takie,

00:21:39: no to to są one właśnie zrobione z HDPE-u

00:21:41: i to jest właśnie bardzo dobry materiał do recyklingu.

00:21:44: Stąd też właśnie Unia Europejska uznała, że to jest na tyle ważny surowiec

00:21:49: i tak bardzo się gubi, bo ta nakrętka, no to ma, nie wiem, tam półtora centymetra średnicy,

00:21:54: że właśnie stwierdzili, że zobligują tutaj producentów do tego,

00:21:58: żeby oni przytwierdzali, wtedy ta nakrętka się nie gubi po prostu.

00:22:01: Słyszałem też, że ten materiał HDPE jest jakby bardzo domyry,

00:22:07: jeżeli chodzi o kontakt z żywnością.

00:22:10: W sensie takim, że nawet, znaczy lepszy od PET-u,

00:22:13: że puterka PET na przykład jak wielokrotnie używana stojąca na słońcu,

00:22:17: może zacząć jakieś substancje uwalniać do napojów na przykład.

00:22:21: - Czy tutaj raczej każde tworzywo, które będzie poddane na działanie warunków atmosferycznych,

00:22:25: zwłaszcza słońca, no traci swoje właściwości po prostu,

00:22:29: to wystarczy sobie, jest takie powiedzenie kiedyś,

00:22:32: słyszałam, że jak chcesz się pozbyć tworzywa sztucznego,

00:22:34: to zostaw na słońcu i nic z tym nie rób, tak?

00:22:36: Nie zakopuj nigdzie i tak dalej, bo ono się szybciej rozłoży po prostu,

00:22:39: mając dostęp do promieniowania i w ogóle do powietrza i to jest prawda.

00:22:44: Natomiast HAD-e bardziej jest popularny w tych takich detergentowskich sprawach,

00:22:51: bardziej do takiej chemii gospodarczej, w takich opakowaniach,

00:22:55: czy w jakichś takich, dużo jest różnych takich rzeczy,

00:22:58: użytku codziennego, jakieś miski, jakieś takie, wiesz, wiaderka, jakieś takie rzeczy.

00:23:03: - Czyli chodzi o wytrzymałość pokazów?

00:23:05: - Tak, chodzi, tak, dokładnie chodzi o wytrzymałość.

00:23:07: Jeszcze jedna sprawa Moniko, stare ubrania,

00:23:10: podobno od 2025 roku ma wejść taki przepis zmuszający przoki do odbioru tekstyliów w różnym stanie,

00:23:18: ale teraz no jest chyba różnie, jakieś takie ubrania podziurawione, poplamione rzeczy i tak dalej.

00:23:25: Oczywiście pewnie najlepiej się ich w ogóle nie pozbywać,

00:23:28: a na przykład zrobić z nich szmatki na zasadzie, wiesz, a cyklingu jakiegoś,

00:23:32: czy jakieś firanki o przycie fotela,

00:23:35: no ale jak już chcemy się pozbyć tych starych ubrań, to gdzie, jak sobie z tym radzić?

00:23:39: - W tym momencie są dwa wyjścia, w zasadzie może trzy nawet,

00:23:44: ale dwa takie, powiedziałbym, no najlepsze, tak, czyli pierwsza to jest ten przok,

00:23:48: bo wiele przoków przyjmuje, mimo, że jeszcze nie ma tych przepisów,

00:23:52: ale generalnie te tekstyliy o niej przyjmują do siebie,

00:23:55: więc jakby to jest ta opcja w każdym stanie.

00:23:57: Drugie opcje to są te kontenery na ubrania,

00:24:00: tylko że tutaj z tymi kontenerami na ubrania jest tak,

00:24:02: że niektóre te firmy działają w ramach prawa, inne trochę mniej,

00:24:08: z tego względu, że to nie jest tak,

00:24:11: że jak my wyrzucimy jakieś ubranie do kontenera,

00:24:14: to później, dwa tygodnie później, ktoś będzie, biedne dziecko,

00:24:16: będzie chodziło w tym ubranku,

00:24:18: bo jakby te napisy na tych kontenerach mogą jakby sugerować coś takiego,

00:24:23: że to się oddaje i ktoś potrzebujący będzie z tego skorzysta, to to nie jest tak,

00:24:28: ponieważ te ubrania, które my wrzucamy do kontenerów,

00:24:31: trafiają do sortowni ubrań i wszystkie te ubrania,

00:24:34: które są niezniszczone, które są w dobrym stanie,

00:24:36: są po prostu sprzedawane.

00:24:38: I dopiero z tych pieniędzy, z tej sprzedaży,

00:24:41: jakaś tam część jest przekazywana danej organizacji,

00:24:45: które tam czasami udziela tego KRS-u, wiesz, na tych kontenerach,

00:24:49: czy tam na PCK czy po prostu do jakiejś fundacji.

00:24:53: To jest dopiero ten etap, to nie jest tak, że te ubrania się przekazuje,

00:24:56: tylko po prostu środki ze sprzedaży tych ubrań.

00:24:58: Natomiast, jak wiesz, jest cała masa tych ubrań,

00:25:01: które są zniszczone i których nikt nie kupi.

00:25:04: No i wtedy taka firma, dla takiej firmy to jest koszt,

00:25:07: bo ona co prawda dostaje ten odpad,

00:25:10: no te ubrania surowiec dostaje za darmo od ludzi,

00:25:14: no ale później jakby no dobra, to sobie sprzedano to mazysk,

00:25:17: natomiast no całe grono tych tych ubrań do niczego się nie nadaj,

00:25:20: no i to należałoby to zutilizować.

00:25:22: Żeby to zutilizować, oni muszą zapłacić.

00:25:25: Dosyć spore pieniądze, żeby to w sposób cywilizowane się tego pozbyć.

00:25:30: No i firmy, które takie są powiedzmy nastawione na łatwy zysk,

00:25:34: pozbywają się tego w taki sposób, że np. w lesie gdzieś np. można znaleźć,

00:25:39: albo w jakimś pustym, jakimś magazynie,

00:25:42: albo w jakimś takim opuszczonych różnych miejscach.

00:25:46: I w ten sposób jakby jest prowadzona ta utylizacja,

00:25:48: więc jakby no tutaj trzeba uważać.

00:25:50: Ja uważam, że takie najbardziej transparentne,

00:25:53: jeżeli chodzi o cały ten proces, to są te kontenery PCK,

00:25:56: to są te takie żółte kontenery chyba najbardziej powszechne,

00:25:59: bo firma, który obsługuje te kontenery,

00:26:02: transfer ma swoją instalację,

00:26:04: później ona sobie przerabia te takie,

00:26:07: te brudne, jakieś zniszczone ubrania przerabia,

00:26:10: nawet tak zwane paliwo alternatywne,

00:26:12: wobec czego te odpady nigdzie nie lądują w żadnym lesie,

00:26:16: w żadnej rzece itd.

00:26:18: Natomiast to do innych nie wiem,

00:26:20: jak to się dzieje, ten proces nie jest do końca uregulowany

00:26:22: i on tak działa troszeczkę wiesz, na granicy.

00:26:26: - Ok, czyli generalnie jeżeli mamy ubrania w dobrym stanie,

00:26:30: który chcemy się pozbyć,

00:26:31: to śmiało możemy jakby oddać i wiemy,

00:26:33: że one będą sobie gdzieś tam dalej sprzedane,

00:26:35: a te takim gorszym stanie. - Tak, ale możemy sami je sprzedać,

00:26:37: albo dać do jakiejś podzielni,

00:26:40: do czegoś takiego nie musimy koniecznie nawet do tych,

00:26:42: do tych, do tych kontenerów to wrzucać.

00:26:45: Natomiast no te inne to też,

00:26:47: czasami zwiecie Państwo też tak,

00:26:50: że na przykład jest napis,

00:26:52: że wyrzucaj tylko tam dobre ubrania.

00:26:54: No dlaczego tak jest?

00:26:55: No bo dla tej firmy to jest odpad,

00:26:56: więc ona jakby nie chce mieć tego problemu.

00:26:59: Więc, bo później nie wiadomo jakby co,

00:27:02: nie wiem co z tym zrobić,

00:27:04: więc ja bym jednak mimo wszystko ten przok polecała chyba.

00:27:06: - No właśnie w tych sytuacjach,

00:27:08: kiedy mamy tak niepewne te ciuchy.

00:27:09: - Tak, tak, tak, albo że widzimy,

00:27:11: że ten kontener się rozpada

00:27:12: i tych ubranich tam po prostu milion,

00:27:14: to nie dorzucać tych swoich już na tą kubkę,

00:27:16: bo potem... - Wsęte często tak wygląda.

00:27:17: - Tak, bo one potem zamokną i jakby co,

00:27:20: nikt przecież tego nie będzie prawa nie suszył.

00:27:22: - Lekach, o lekach przeterminowanych już trochę mówiliśmy,

00:27:26: że apteka jest takim jedynym tutaj miejscem,

00:27:29: gdzie należałoby to zostawić.

00:27:31: Ostatnio w aptecę powiedziano mi,

00:27:34: że najlepiej bez kartoników,

00:27:36: kartoniki osobno sobie do papieru wyrzucić,

00:27:39: natomiast już same leki.

00:27:41: Natomiast ja się zastanawiałem kiedyś nad tym,

00:27:44: że na przykład nie wiem,

00:27:45: skończy nam się jakiś tam antybiotyk czy syrop

00:27:47: i mamy po prostu szklany już bez leku opakowanie.

00:27:51: I co z nim zrobić?

00:27:52: Też trzeba jakoś specjalnie utilizować,

00:27:54: czy spokojnie można do szkła wtedy?

00:27:55: - To jest centymat szkła opakowaniowego też.

00:27:57: - OK. - To jest to...

00:27:59: - Czyli jak mamy puste,

00:28:00: to możemy spokojnie do opakowaniowego.

00:28:02: Moniko, mam taki jeszcze codzienny dylemat,

00:28:07: jak stoję nad tymi koszami.

00:28:09: Czy kiedy odpad taki, który nadaje się do recyklingu,

00:28:13: trafi do śmieci zmieszanych,

00:28:15: to ma jeszcze szanse na odzysk, czy już niekoniecznie?

00:28:19: Bo czytałem ostatnio na twoim Instagramie,

00:28:22: że kiedy puszka aluminiowa trafi do spalarni,

00:28:25: to z takiego jakby żurzyl po paleniu

00:28:27: da się jeszcze różne metale,

00:28:28: np. nie żelazne odzyskać.

00:28:30: I zapytam przewrotnie,

00:28:32: czy to oznacza, że taka segregacja nie ma sensu?

00:28:35: - Zanim... To jest tak.

00:28:38: Jeszcze apro...

00:28:40: Ja bym by to powiedzieć, że to było tak...

00:28:42: Dobra, to zacznę od tyłu.

00:28:44: - OK. - Spalarni.

00:28:45: W Polsce mamy na ten moment,

00:28:47: wydaje mi się, że 9 spalarni odpadów komunalnych.

00:28:51: I jeżeli w Poznaniu, to jest dobry przykład,

00:28:53: bo my tutaj jesteśmy w Poznaniu,

00:28:54: jeżeli w Poznaniu są odbierane odpady zmieszane od ciebie,

00:28:57: i już inaczej, w Poznaniu jest jeszcze kilka firm,

00:29:02: więc jakby tam nie wiem do końca,

00:29:04: która np. od ciebie odbiera odpad,

00:29:05: ale jeżeli ona ma podpisane umowę ze spalarnią

00:29:07: i twoje odpady zmieszane jadą do spalarni,

00:29:10: to one już nie trafiają do żadnej sortowni,

00:29:12: czyli po prostu to, co ty wrzucisz tam,

00:29:14: po prostu jedzie do spalarni i koniec.

00:29:16: - OK. - Jest spalane.

00:29:17: Natomiast w miastach, gdzie np.

00:29:20: nie działają spalarnie,

00:29:23: z tych odpadów zmieszanych,

00:29:24: one jeszcze trafiają do sortowania.

00:29:26: I tam np. jak jest butelka pastikowa,

00:29:29: czy ta puszka aluminiowa itd.,

00:29:31: to jest szansa to wyjąć.

00:29:32: Z tym, że po prostu ten odpad jest

00:29:34: dosyć zanieczyszczony już.

00:29:37: Czyli np. ta butelka jest obklejona,

00:29:40: jakoś tam wiesz,

00:29:41: no nie jest to jakiś tam najprzyjemniejszy widok na świecie,

00:29:44: więc jakby jest to możliwe,

00:29:45: natomiast później jest trudniej zbyć tensurowiec,

00:29:48: no bo on ma dużo tej frakcji,

00:29:49: takiej bio na sobie jest obklejone itd.,

00:29:52: więc np. ta cena jest niższa,

00:29:53: więc z tym sortowniom automatycznie się

00:29:55: mniej opłaca wyciągać tensurowiec,

00:29:57: bo oni jakby mają nakład pracy ten sam,

00:30:00: ale np. gorszą cena za to.

00:30:01: Więc tutaj jakby no jest możliwość,

00:30:04: ale tak powiedziałabym,

00:30:06: że nie do końca i nie ze wszystkim.

00:30:07: No np. papier, jak wrzucisz karton do

00:30:10: odpadu zmieszanego, to jest nie do odzyskania,

00:30:12: bo on jest potem mokry, brudny

00:30:13: i tego już jakby to nie ma opcji,

00:30:15: czy odpady bion np.

00:30:16: tego się nie wyjmuje,

00:30:18: czy np. jak się szkło potłucze, tak?

00:30:19: No to też jakby tego drobnego,

00:30:22: drobnego szkła nie jest się w stanie odzyskać,

00:30:24: więc powiedziałabym, że tylko tworzywa sztuczne i metale,

00:30:26: gdzieś tam się jest w stanie wyjąć,

00:30:29: ale tylko wtedy jeżeli te odpady nie jadą od razu do spalarni.

00:30:31: - Ok, czyli generalnie to nie jest rozwiązanie,

00:30:35: żeby jakby inwestować w takie technologie,

00:30:38: które w tym zmieszane jeszcze tam przeszukiwały.

00:30:41: Raczej inwestujmy w to,

00:30:42: że edukację, żebyśmy my segregowali.

00:30:44: - Tak, tak, no właśnie to jest ten pierwszy krok,

00:30:46: to jest popatrzcie, tak niewiele,

00:30:47: bo to masz dwa kontenery i jakby

00:30:48: no od ciebie zależy, czy ty wrzucisz do prawego czy do lewego.

00:30:51: - No tak.

00:30:51: - I jak, a później jakby konsekwencje tego są ogromne,

00:30:55: bo to może jechać tam, może jechać tam,

00:30:56: do takiej instalacji, do innej.

00:30:58: I naprawdę to jest już później jakby zaprogramowane.

00:31:01: cały ten proces, cały ten łańcuch dostaw i naprawdę to zagnam się tak wydaje, że o jajku co tam, co to, od czego to zależy, co tam zależy od tego, że gdzie ja to wyrzucę, no jednak zależy i naprawdę to jest takie, później dopiero się zaczyna frajda cała, jak już ten śmieciarka odbierze od nas ten kosz na śmieci i po prostu te śmieci jadą w różne części Polski, do różnych instalacji.

00:31:22: My sobie nawet nie zajmiemy sprawy z tego, gdzie te odpady jeżdżą, jakie drogi pokonują, żeby później stać się właśnie tym, tym jakimś surowcem nowym produktem.

00:31:32: No i tutaj jakby przez to mamy również wpływ na chociażby stan naszego środowiska, no bo jeżeli mamy, wiesz, surowiec to odzyskania za śmieci, no to nie musimy go skądś inąd pobierać, na przykład wpływając na przyrodę po prostu.

00:31:48: Tak, dokładnie tak.

00:31:50: Także o tym pamiętajmy, że mamy wpływ już przy tej decyzji jaki kosz wybierzemy i warto o tym pamiętać.

00:31:59: Wiele osób też uważa, że taki śmiecz, który właśnie trzymają w ręku jest absolutnie tak brudny, że wiesz, nie nadaje się do recyklingu.

00:32:08: No i teraz właśnie, myć te śmieci przed posegregowaniem czy nie, na przykład taką, nie wiem, po jogurcie jakiś, wiesz, kubeczek brudny czy jakąś butelkę szklaną.

00:32:19: Absolutnie nie myć, bo to jest też marnowanie zasobów jakim jest woda.

00:32:24: Czyli tak, bo wiesz, ty umyjesz, a na przykład 50 innych osób nie.

00:32:28: No i jakby w konsekwencji cały ten strumień jest brudny i trzeba go jeszcze raz umyć, więc nie dość, że ty jakby umyłeś go u siebie, no to jeszcze później, trzeba drugi raz go umyć.

00:32:36: Więc wystarczy naprawdę opróżnić po prostu te opakowania, wyrzucić je do właściwego kosza i później jeżeli dane opakowanie recykler będzie nim zainteresowany, żeby go przetworzyć,

00:32:48: to on sobie wyjmie po pierwsze na sortowni to opakowanie i później sobie umyje, jak będzie potrzebował.

00:32:54: Czy to samo dotyczy szkła, czy właśnie jakiś tam kubeczków po jogurcie wszystkich innych opakowań.

00:33:00: Także absolutnie nie myć, wystarczy naprawdę dobrze to opróżnić i wystarczyć to wszystko.

00:33:06: Chociaż są takie odpady, które, jakby wiesz, są na tyle zabrudzone i o czym musimy pamiętać, że nie nadają się już do recyklingu.

00:33:13: Na przykład mamy, wiesz, pudełko po pizzę, które jest całe tłuste po tej pizzcy.

00:33:18: No to ono rozumiem już za bardzo do niebieskiego kontenera się nie nadają.

00:33:24: Wiesz, to jest też tak, że jeżeli jesz tą pizzę i gdzieś tam kapnie trochę keczupu czy oliwy, to jakby to nie jest jakiś duży problem.

00:33:31: No jeżeli on cały jest tam już takie pomazane, to tak, to wtedy jest to zasadne, żeby tego nie wrzucać do papieru.

00:33:41: Natomiast jakiś tam stopień zabrudzenia jest dopuszczalny.

00:33:45: Tak, to jakby, słuchajcie, to nie jest też apteka.

00:33:48: Te odpady, jakie one się wysypują gdzieś tam z tej śmieciarki do jakiegoś tam bunkra idą na tą linię sordowniczą, to jakby no to tam nie jest też tak, że tam sterylne warunki i tak dalej.

00:34:00: Potem na przykład leżą na placu jakimś już taki gotowe do transportu.

00:34:03: Ładuje je ładowarka, no jakby no to nie jest tak, że to musi być takie czyste, czyste, umyte i w ogóle jeszcze pachnące.

00:34:10: Tylko takie wiecie z głową to róbmy, czyli nie przesadzajmy w żadną stronę.

00:34:15: Ok, super, no to to jest bardzo, bardzo ważna uwaga, bo myślę, że to może być demotowujące dla ludzi, że muszą jakoś te, wiesz, te odpady jakoś bardzo przygotowywać niesamowicie, żeby one mogły być posortowane.

00:34:29: A tak to nie ma sensu w ogóle, to tak nie jest.

00:34:31: Tak, nie, to tak nie jest.

00:34:33: Jest, jest jeden aspekt po prostu zapachowy, gdzie po prostu no czasami te odpady zaczynam śmierdzić, no zwłaszcza w okresie takim letnim, jakichś tam, jak masz, nie wiem, ten jogurt nabiał, jakichś czy, ludzie też mówią, że karma dla, dla zwierząt na przykład w puszkach.

00:34:47: No to to jest i czy ryby na przykład w jakichś tam puszkach, no to to jest temat, który tam no, no trochę brzydko pachnie.

00:34:54: Wtedy no gdzieś tam można ewentualnie trochę przepłukać te odpady, a najlepiej to je wynieść po prostu od razu.

00:35:00: Ja też tak robię.

00:35:01: Wiem, że to się tak robię.

00:35:02: Mieć, mieć po prostu problem z głowy.

00:35:04: Rekładnie.

00:35:05: Dziś chyba takim dużym problemem są też opakowania wielomateriałowe, na przykład tak zwane tetrapaki, czyli te wszystkie kartoniki tam po mleku, sokach i tak dalej.

00:35:16: Ja często znajduję je w lesie, kiedy, kiedy na przykład sprzątam i widzę, że taki tetrapak leży już sobie pod drzewem trochę czasu i tak naprawdę zostaje z niego, wiesz, tylko folia, która się rozkłada najdłużej,

00:35:28: a cała reszta już dawno się rozłożyła, papieru już nie ma.

00:35:32: Za to widać wtedy doskonale, jak w ogóle trudny w utylizacji jest to śmieć.

00:35:37: Czy to prawda, czy to jest taki mit z tymi tetrapakami, że są takie trudne w utylizacji?

00:35:42: To jest, to jest tak, że to jest faktycznie odpad wielomateriałowy, bo on ma tam warstwę aluminium, tworzywa sztucznego i papieru.

00:35:49: W związku z czym no jest to trudny odpad, natomiast jest to odpad przetwarzalny.

00:35:53: W tym momencie te tetrapaki są też wydzielane osobno z estrumienia tego zworka żółtego, czyli po prostu wydziela się tylko na przykład kartony,

00:36:02: te takie po płynnej żywności, czyli tam po mleku, po sokach i one trafiają do procesu recyklingu.

00:36:07: To jest taki, ten proces wygląda trochę jak recykling papieru, różnie się tylko ta maszyna na wstępie, która musi jakby,

00:36:15: to chodzi o to, że ten recykling polega na tym, że po prostu ten karton musi ulec rozwuknieniu, rozmoknięciu, tak?

00:36:23: Czyli on jest po prostu moczony i ta warstwa celulozy, czyli ta warstwa papieru właśnie, to jest ta część, która jest recyklingowana,

00:36:30: jest później ta warstwa tego, aluminium też jest jakby, aluminium jest oddzielane osobno i jest ta warstwa tworzywa sztucznego,

00:36:38: która też jest oddzielana, czyli on po prostu w tym procesie jakby jest, jest to wszystko rozdzielane i każdy z tych trzech elementów trafia do swojego procesu innego.

00:36:48: Czyli w naszym kraju się to robi?

00:36:50: Robi się to, na razie robił się na minimum w skale, jeszcze nie mogę o tym mówić, ale już jest instalacja w Polsce,

00:36:56: która będzie w stanie 100% tego, co jest na rynku polskim, a nawet zagranicznym przetworzyć.

00:37:02: Czyli w dobrą stronę idziemy?

00:37:03: Tak, idziemy w dobrą stronę.

00:37:04: To świetnie, bo się zastanawiałem się ostatnio czy wiesz, czy do czasu naszej rozmowy jak na przykład stałem przed półką w sklepie i miałem do wyboru,

00:37:13: nie wiem, mleko czy coś w kartoniku, a obok w szklanej butelce albo nawet w plastikowej, ale po prostu jednomateriałowe, to wybierałem to jednomateriałowe,

00:37:21: bo wydawało mi się, że to jest mniej szkodliwe i łatwiejsze do odzysku później.

00:37:25: Czy to jest prawda, bo wiesz, to, że coś da się przetworzyć, to nie znaczy, że to jest bez żadnych kosztów środowiskowych,

00:37:30: no, bo na przykład mamy tę wodę, mamy tę energię, później jeszcze gdzieś tam trzeba wysłuszyć ten papier w tym końcowym etapie.

00:37:38: Wiadomo, że ten recykling takich mono materiałów jest prostszy, tak, bo jest mniej tych odpadów, mniej tych zasobów jest potrzebnych energii,

00:37:47: to jest po prostu prostszy proces.

00:37:50: Więc tutaj warto, mimo że istnieje technologia, to moim zdaniem warto zwracać uwagę na to, żeby jednak wybierać tę monoopakowanie.

00:37:57: OK, no to to bardzo cenna uwaga.

00:38:01: Trzeba też być trochę czujnym, jeżeli chodzi o tę opakowanie, bo niektórzy tak trochę, wiesz, na bazie jak już green washingu oszukują,

00:38:10: bo na przykład zdarzają się jogurty, które mają papierową etykietę plastikowego kubka.

00:38:16: I zupełnie nie rozumiem tego, bo wiesz, niby bio i się człowiek czuje lepiej,

00:38:21: bo oddziera łatwo ściąga sobie ten papier etykietkę i ładnie sobie wrzuca do niebieskiego pojemnika, zostaje czyściutki polipropylen i cyk to idzie do żółtego,

00:38:32: ale jednak to są dwa odpady zamiast jednego i się zastanawiam, czy to jest jakaś taka niepotrzebna nadprodukcja

00:38:39: i takie, wiesz, trochę udawanie, że jesteśmy tacy ekologiczni, bo to jest osobne jakoś, a równie dobrze mógłby być, na przykład tylko polipropylen.

00:38:48: Czy to jest też tak, że, wiesz, pytanie numer jeden, kto tak robi, że oddziela ten papier?

00:38:54: Myślę, że bardzo mało osób.

00:38:56: Chyba tylko świadome osoby bardzo.

00:38:57: Tak, myślę, że bardzo mało osób.

00:38:59: Producenci tłumaczą to tym, że oni jak dadzą tą etykietę papierową, to wtedy ten kubek jest biały i on jest łatwiejszy w recyklingu.

00:39:06: Tylko jeszcze nikt nie wspomniał o tym, że tak naprawdę pilotażowa instalacja w Polsce do recyklingu kubków po jogurtach jest jedna.

00:39:15: Na polskę całą.

00:39:16: I to jest pilotaż, czyli oni dopiero gdzieś tam zaczynają cały ten proces robić.

00:39:21: Więc to jest takie trochę, no, coś robimy, ale jakby mamy dobre zamiary, ale wiesz, no nie, to nie tak.

00:39:30: Więc ja uważam też, że po prostu jest to trochę nadwyrost takie etykietę papierowe.

00:39:37: No bo trzeba złożyć tą celuloso, czyli ten papier.

00:39:41: Czy on by nie był z recyklingu, czy z drewno, z certyfikatem FSC nawet?

00:39:47: No to jest papier, to jest surowy, z który jakby wiesz, no, później jeżeli on na przykład nie, ty go nie oddzielisz, tak, z tego kubka,

00:39:54: no to jest ten kubek i jedzie do spalenia w najlepszym razie, tak?

00:39:58: Więc jakby no to jest taki trochę widrzy, wiecie, takim zmarnowany potencjał surowca.

00:40:02: Tak.

00:40:03: No tak bym to nazwał.

00:40:04: I trochę taki wytrych, żebyśmy my jako konsumenci czuli się lepiej, że coś jest bio, coś jest lepiej robiony.

00:40:10: Myślę, że to może nawet nie jest zła wola tych produkty, może to jest jakaś niewiedza, no ja nie wiem, nie wiem co to jest,

00:40:16: ale to na pewno nie powinno iść w tym kierunku, że jakby my, wiecie, opakowujemy kubek w coś tam i w coś tam,

00:40:24: żeby później konsumen musiał to inaczej, to inaczej, no bo wtedy ludzie dostają szału.

00:40:28: No, mi też wydaje, że im łatwiej, tym lepiej.

00:40:31: Tak, oczywiście.

00:40:33: Stały numer, a pro po tego o czym mówimy i takiego w ogóle odbioru społecznego potrzeby recyklingu, to to,

00:40:41: że często widzimy przez okno jedną śmieciarkę, która przyjeżdża i nam się wydaje, że bierze wszystko i po co ja to segreguję,

00:40:47: jak przyjeżdżę jeden wóz i wszystko zabiera, ale to chyba nie do końca tak jest.

00:40:51: Nie, to nie do końca tak jest.

00:40:53: Natomiast jeżeli naprawdę już nam się tak wydaje, że tak jest, to wtedy robimy nagranko i po prostu donosik.

00:41:00: No i taka prawda, tak to powinno wyglądać, czyli donosik do urzędu gminy albo do tej firmy, która po prostu odbiera te odpady

00:41:09: i z zapytają dlaczego tak.

00:41:11: No bo tak nie powinno być, za to są wysokie kary i te firmy są zobligowane do tego, że jeżeli już obywatele zbierają selektywnie,

00:41:18: no to oni też mają odbierać selektywnie, to nie ma tak, że można pomieszać i tak dalej.

00:41:23: Więc to jest pierwsza rzecz.

00:41:24: Druga rzecz jest taka, że jeżeli czasami tego nie widzimy, ale ja też mam gdzieś temu siebie taki materiał,

00:41:30: że istnieją takie śmieciarkie, które mają dwie albo trzy komory,

00:41:34: czyli one jednocześnie mogą odbierać dwie albo trzy frakcje odpadów.

00:41:38: No i wtedy jakby nam się może tak wydawać, bo nie wiem, rzucimy okiem w danym momencie,

00:41:43: że ona wszystko pakuje do jednej śmieciarki, ale tam jest ten widoczny z zewnątrz,

00:41:47: jakby można zauważyć, że ta śmieciarka ma dwie komory

00:41:50: i to jest dosyć taki powszechny proceder tych śmieciarek, jest już bardzo dużo w Polsce,

00:41:54: które po prostu działają w tym systemie takim wielokomorowym.

00:41:58: No i trzecia opcja jest też taka, to jest też tłumaczenie firm odpadowych,

00:42:02: że te odpady po prostu były tak zmieszane i po prostu tak nie wyglądały, że już wzięliśmy wszystko razem.

00:42:07: No tutaj jakby mimo wszystko nie powinno tak być.

00:42:11: Więc po prostu czasami lepiej dopytać, jak to było.

00:42:15: Wszystkie te pojemniki, które są odbierane przez śmieciarki, one mają swoje tam czipy na przykład,

00:42:21: że dokładnie wiadomo, o której godzinie, która śmieciarka odebrała, z której posesji ten pojemnik i tak dalej.

00:42:29: Więc jakby oni to wszystko wiedzą, mogą to sprawdzić, więc naprawdę polecam takie,

00:42:34: jeżeli naprawdę już nam się chce, mamy taką potrzebę, żeby to sprawdzić i nie powielać tych mitów takich,

00:42:41: to jest dosyć szkodliwe, a naprawdę te firmy mają olbrzymie kary nad sobą.

00:42:46: Po prostu jeżeli faktycznie wymieszały te odpady, więc one nie mogą sobie pozwolić na to, żeby cały czas wszystko do jednej śmieciarki wrzucać.

00:42:53: Tak, także pamiętajmy o tym, że raczej tak nie jest, a jeżeli mamy wątpliwość, to warto zadziałać i ten proceder zatrzymać.

00:43:00: W kontekście też tego wszystkiego, o czym mówimy, jak to jest ważne, żeby segregować odpady.

00:43:06: Często też jest tym tak, że np. te dzwony, czyli te kosze na segregacje są przepełnione.

00:43:13: Po prostu idziemy sobie i idę z wielkim kartonem po krócze lodówce, no jest pełno.

00:43:19: I teraz pytanie, czy wiesz zostawiać ten na zewnątrz, ten papier, żeby on zamokł i tak dalej, ten karton,

00:43:27: czy poczekać aż te opróżnią i później to donieść, czy to nie ma znaczenia, że on zamoknie, czy nie. Jak to widzisz?

00:43:34: Jeżeli chodzi o zamoknięcie, to tak naprawdę najbardziej nawragiczne i jakby są właśnie te odpady papierowe,

00:43:40: one nie powinny być mokre. Zawsze powinny być składowane gdzieś tam pod dachem, czy tam w kontenerze,

00:43:46: który ma klape, którą możesz zamknąć, bo papier mokry, nie znaczy papier mokry nadaje się do recyklingu,

00:43:52: ale firma, żeby go oddać do zakładu recyklingu, musi mieć suchy papier. Więc jak wiesz,

00:43:58: tutaj jest trochę, ten papier od mieszkańca też trafiać suchy, żeby po prostu go później oddać do zakładu recyklingu.

00:44:09: To jest ten myk, więc jeżeli chodzi o papier, to nie powinniśmy zostawać obok kontenera.

00:44:15: Jeżeli chodzi o inne, tam na przykład szkło, to jakby to wszystko jedno, bo ono, czy ono tam zamoknie, czy nie.

00:44:21: Natomiast tutaj już tych dzwonów to jest chyba coraz mniej, tak mi się wydaje.

00:44:27: Nie wiem, u mnie na osiedlu jeszcze są. A czego jest więcej w takim razie?

00:44:32: Wydaje mi się, że taki zwykły kontenerów chyba jest najczęściej.

00:44:35: Może to zależy od wielkości osiedla, bo moje nie jest takie duże, to jest wiesz,

00:44:39: dosłownie, to jest taka mała spółdzielnia i po prostu tam te trzy plus jeden na elektrośmieci

00:44:44: i tam jakiś mały kosz biowy starcza niby, chociaż to jest bardzo problematyczne.

00:44:51: Chociażby na przykład bio też kosz, który jest dosyć mały, a produkujemy tego masowo chyba najwięcej w ogóle.

00:44:58: No i widzę, że tam w ogóle też ląduje dużo rzeczy, których nie jestem pewien, czy powinny się tam znaleźć.

00:45:04: Na przykład kwiaty z ziemią całą, albo widzę, co jest notoryczne niestety, że owszem ktoś wyrzucił bio,

00:45:13: ale w foliówce.

00:45:15: Tak, no to tak nie powinno być.

00:45:17: No właśnie, tak nie powinno być. Pamiętajmy o tym, że tak nie powinno być.

00:45:20: Wyrzucamy z tej foliówki i to jest wtedy taki czysty odpad bio.

00:45:25: Oczywiście pewnie, znaczy właśnie nie wiem, zastanawiam się, czy jakby taka foliówka się jednak gdzieś tam zaplątała,

00:45:29: to jest cały kosz stracony, czy już nie?

00:45:32: To jest później tak, że ona ta foliówka sobie jedzie z tymi odpadami bio, na przykład do kompostowni i kompostuje,

00:45:39: tak tylko, że wiadomo, to jest tworzywo sztuczne, więc ono się nie rozłoży w tym czasie,

00:45:42: kiedy te odpady bio się rozkładają.

00:45:44: No i później na przykład jeszcze podczas tego procesu kompostowania ten odpad bio jest przegarniany,

00:45:49: tak, żeby ten proces był bardziej efektywny, żeby tam dochodził tlen i tak dalej.

00:45:53: No i ta foliówka na przykład może ulec takiemu rozdrobnieniu na przykład na mniejsze elementy.

00:45:58: I potem wyobraźmy sobie, że mamy już po procesie kompostowania, ta foliówka nadal tam jest,

00:46:04: chcemy po prostu firma chce sprzedać ten kompost, tak, mieszkańcom.

00:46:08: Więc no, żeby sprzedać ten kompost mieszkańcom musi kilka razy przesiać,

00:46:12: że tak powiem ten kompost, żeby właśnie te foliówki gdzieś tam odsiedli.

00:46:15: I ona będzie jakby taka bardziej się rozpadała i będzie miała te małe takie kawałeczki plastiku,

00:46:22: tym trudniej jest po prostu wyłapać wszystkie te elementy plastikowe,

00:46:26: no i później kupujesz sobie kompost, siedzisz w ogródku i wyjmujesz te takie, wiesz,

00:46:30: jakieś tam elementy plastikowe, więc jakby tutaj no, sami sobie trochę szkodzimy,

00:46:34: bo po prostu usunięcie tego, tego worka, tego plastiku z odpadów bio jest bardzo, bardzo trudne.

00:46:41: Powstaje mikroplastik też.

00:46:43: No właśnie.

00:46:44: Który później sadzimy swoje warzywa, one tam wchłaniają jakby te substancje,

00:46:49: w tym też ten mikroplastyk, więc jakby no tutaj uczulam na to,

00:46:53: żeby jednak te bio wyrzucać luzem.

00:46:56: Tak, jeżeli chodzi o foliówki w terenie, to też jest olbrzymi problem

00:46:59: i one bardzo łatwo ulegają takiej fragmentacji na mniejsze elementy

00:47:03: i właśnie tak jak wspomniała się o mikroplastiku, co jest niebezpieczeństwem,

00:47:07: chociażby dla ptaków, które wykorzystują później do budowy gniazd.

00:47:10: Także z tymi foliówkami trzeba bardzo, bardzo uważać.

00:47:14: Moniko, chciałbym jeszcze kilka słów powiedzieć o przokach,

00:47:17: bo to chyba miejsca nie wszystkim znane tak w pełni, a bardzo szkoda.

00:47:22: W Poznaniu są trzy takie gratowiska,

00:47:26: czyli punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

00:47:29: Jest taki mobilny przok, czyli gratowus, czyli opcji jest sporo.

00:47:34: Czym są te punkty selektywnej zbiórki odpadów komunalnych i co możemy tam zostawiać?

00:47:39: To są takie punkty, które każda gmina musi swoim mieszkańcom

00:47:45: zapewnić dostęp do takiego punktu, więc to jest bardzo ważne.

00:47:50: Jeżeli państwa gminie nie ma takiego punktu, no to gmina coś robi nie tak,

00:47:54: bo ona po prostu jest ustawa, która obliguje gminę,

00:47:57: że taki punkt musi udostępnić swoim mieszkańcom.

00:48:00: To jest ta kwestia.

00:48:02: No i po co one są?

00:48:04: One są po to, żeby oddać takie odpady, których nie możemy zaklasyfikować do tej frakcji,

00:48:09: do jednej z tych czterech frakcji, czyli na przykład elektronika,

00:48:13: czyli na przykład jak masz remont, jakieś odpady gruzu,

00:48:17: jakieś farby zużyte do końca lub niezużyte,

00:48:21: jakieś zaprawy, jakieś baterie, leki, właśnie te tekstylia wspomniane,

00:48:26: gabaryty, czyli jakieś stare opony, meble tego typu rzeczy.

00:48:31: Wszystko to, co my nie możemy, nie powinniśmy wrzucać do tych odpadów

00:48:34: takich klasycznych, komunalnych, powinno trafiać do przoku.

00:48:38: Jeżeli my ponosimy opłatę za odpady, to mamy ten przok jakby w cenie.

00:48:43: Czyli my nie płacimy za odbiór odpadów.

00:48:46: Czasami niektóre przoki, te bardziej problematyczne odpady

00:48:50: albo na przykład jeżeli mamy ich więcej, to jakąś symboliczną opłatę pobierają.

00:48:56: Bo na przykład czasami jest tak, że na gospodarstwo domowe w ciągu roku

00:49:01: możesz oddać 4 zużyte opony.

00:49:03: Jeżeli chcesz oddać 6, to za te 2 musisz tam nie wiem, 10 zł za sztukę, na przykład zapłacić.

00:49:08: To są czasami takie zasady, albo na przykład masz jakiś tam limit gruzu,

00:49:12: ile możesz w ciągu roku przewieźć, więc jeżeli chcesz więcej,

00:49:15: to musisz tam coś dopłacić.

00:49:17: Ale generalnie to jest taka usługa bezpłatna, która jest w cenie tej opłaty

00:49:21: naszej ponoszonej za odbiór odpadów.

00:49:23: Na jednym z poznańskich gratowisk dowiedziałem się, że np. 8 można oddać rocznie opon.

00:49:28: Ale umówmy się też kto więcej produkuje.

00:49:31: A domyślam się, że np. jakieś warsztaty samochodowe czy wulkanizatorzy

00:49:36: muszą mieć jakieś zupełnie osobne umowy po podpisywaniu.

00:49:39: Tak, stąd są właśnie te limity.

00:49:41: Bo gdyby nie było takich limitów, to taki warsztat, który jest w okolicy,

00:49:46: to przywiózłby swoje tam wszystkie opony.

00:49:48: A dla przoku, dla gminy to jest koszt.

00:49:50: Bo później z tego przoku te odpady też, które tam państwo zwożą,

00:49:54: też muszą być przekazane dalej do zakładów, które je będą przetwarzać.

00:49:58: Więc to wszystko po prostu działa w ten sposób.

00:50:00: No i właśnie też dlatego często takie warsztaty oszczędzając,

00:50:04: wyrzucają części samochodowe do lasów, bo to jest bardzo duży problem.

00:50:09: Tak, bo przok właśnie nie przyjmie od państwa zderzaka,

00:50:11: ani jak sobie samodzielnie czasami mam takich samozwańczych mechaników.

00:50:16: I później jest problem, na przykład, że ktoś sobie wymienił jakiś tam fotel w samochodzie,

00:50:20: albo właśnie reflektor itd.

00:50:22: I przok tego nie przyjmie.

00:50:23: No bo to w świetle jakby regulaminu, jaki tam przok ma regulamin gminy,

00:50:29: no nie jest odpad taki komunalny, bo taki odpad powstaje właśnie warsztacie samochodowym.

00:50:33: Więc oni jakby no tutaj...

00:50:35: No a jak mamy np. taki wież seksu,

00:50:37: jak sobie z takim radzić, z takim odpadem samochodowym, jakimś kurczę zderzakiem, czy fotelem.

00:50:41: To jest właśnie taka, powiedziałem, luka, która ja szczerze powiem ci nie wiem,

00:50:46: bo przok tego nie przyjmie, możesz się dogadać po prostu, nie wiem,

00:50:51: z jakimś warsztatem samochodowym itd.

00:50:54: No to to jest jakaś opcja.

00:50:55: Czytałem kiedyś, że są takie, wiesz, firmy, które generalnie za,

00:50:59: oczywiście za pieniądze, za opłatę,

00:51:01: utylizują generalnie wszystko i leci na kilogramy po prostu, nie?

00:51:05: Przeliczają sobie, że masz, nie wiem, dwa fotele i tyle to waży, no to biorą i...

00:51:09: To może być tak, no to chyba, że to jest jakaś posła.

00:51:12: To jest firma, która wiesz dalej idzie i do lasu to wyrzuca,

00:51:14: bo tak też może być i trzeba sprawdzać.

00:51:16: To trzeba by było sprawdzić właśnie, czy ona ma decyzję właśnie na gospodarowanie odpadami,

00:51:20: czy ma takie pozwolenie, w którym właśnie gdzieś tam te odpady, jaką działalność w ogóle prowadzi.

00:51:25: Natomiast no tu jest ta luka i właśnie są, jest kilka takich rodzajów odpadów,

00:51:28: które są bardzo problematyczne, to jest na przykład wełna, mineralna, to jest papa,

00:51:32: taka jak masz na dachu.

00:51:34: I to nie jest odpad jakiś budowlane?

00:51:36: No właśnie ta papa nie do końca i są przoki, które przyjmują odpłatnie,

00:51:39: są przoki, które w ogóle nie przyjmują papę i właśnie to jest taki temat,

00:51:45: że tej papie jest coraz mniej, ale czasami komuś się zdarzy,

00:51:48: że gdzieś tam ma na działce jakiś domek i sobie wymienia dach

00:51:51: i właśnie nie ma co z tą papą zrobić, więc jest kilka.

00:51:55: No właśnie, no ale wiesz, jakby tutaj w związku z tym powinno się znaleźć moim zdaniem

00:52:00: jakieś obejście tego wszystkiego, czyli na przykład, że no przok, moim zdaniem powinien też odbierać

00:52:06: odpady tego typu od mieszkańców, bo one się pojawiają sporadycznie, ale się pojawiają

00:52:11: i jak się naprawdę pojawią, to nie ma co z tym zrobić, bo ja kiedyś też robiłam remont

00:52:15: i został mi jakiś worek taki wełny mineralny i też mi przok tego nie przyjął

00:52:20: i dobrze, że pracuję w branży, w jakiej pracuję, że po prostu się udało znać rozwiązanie,

00:52:25: ale wiesz, jakby no to nie każdy tak może sobie pozwolić na takie, na takie kwestie.

00:52:31: Często słyszę takie narzekań, że w naszym kraju nawet jesteśmy chętni do segregacji,

00:52:39: ale nie ma miejsc, nie ma maszyn, nie ma technologii, czy to jest prawda,

00:52:44: czy naprawdę nie mamy technologii w naszym kraju, które służą do odpowiedniej utylizacji,

00:52:48: czy też do recyklingowania, czy nie jest tak źle.

00:52:51: Mamy technologię, mamy zakłady, więc ja bym powiedziała, że nie jest tak źle,

00:52:56: tylko że w związku z tym, że w Polsce to prawo takie dotyczące gospodarki odpadami często się zmienia,

00:53:03: ono jest niestabilne, dużo firm po prostu rezygnuje z tej działalności,

00:53:07: bo nie mają jakby zasktabilności, nie mają też jakby finansów na to,

00:53:12: żeby spełniać kolejne wymagania, które są nakładane na branżę odpadową.

00:53:16: Wobec czego tych takich zakładów po prostu jest dosyć mało.

00:53:20: Czyli my mamy w Polsce za dużo odpadów, a za mało zakładów,

00:53:25: które by te odpady przetwarzały.

00:53:27: Jest na przykład, jest dosyć mało zakładów recyklingu tworzyw sztucznych,

00:53:31: albo w ogóle kwestia odpadu zmieszanego,

00:53:34: no to w większości te odpady rądują na składowisku na ten moment.

00:53:38: Góz pokazał ostatnio chyba 38% w zeszłym roku odpadów komunalnych było składowanych.

00:53:45: Gdyby była wystarczająca ilość spalerni,

00:53:47: no te odpady by nie musiały być składowane,

00:53:49: tylko były spalane w kontrolowanych warunkach

00:53:51: i jeszcze miasto by miało ciepło energię elektryczną,

00:53:55: jakby nie byłoby tego problemu odpadu, więc tych instalacji nie ma,

00:53:58: po prostu jest ich na ten moment za mało.

00:54:00: - Ok, czyli to jest coś do nadgonienia po prostu?

00:54:03: - Tak, to jest jakiś tam etap, myślę, że dojdziemy do niego

00:54:07: na przestrzeni najbliższych 10 lat, że nadgonimy,

00:54:11: natomiast to nie jest też tak, że my jesteśmy w jakimś ogonku euro,

00:54:14: my jesteśmy moim zdaniem, no może nie do końca powinniśmy się porównywać

00:54:19: ze skandynawią czy z Niemcami, no bo oni jednak mają więcej tych instalacji,

00:54:23: natomiast no wcale nie jesteśmy jakoś tak daleko za nimi.

00:54:27: Gdybyśmy mieli dodatkowych parę instalacji,

00:54:30: to myślę, że moglibyśmy się spokojnie porównywać.

00:54:33: - To świetnie, to bardzo dobra wiadomość.

00:54:35: Mówiliśmy dużo o spalaniu w ogóle też przyszło mi do głowy takie pytanie,

00:54:39: czy to spalanie jest takie złe, bo raczej się kojarzę z tym,

00:54:43: że wiesz, wytwarzamy mnóstwo jakichś toksyn, które gdzieś uchodzą do środowiska,

00:54:47: niż czymy planety i tak dalej. Jak to jest z tym spalaniem odpadów?

00:54:50: - No to jest temat bardzo kontrowersyjny.

00:54:52: Ja za każdym razem, kiedy ja to poruszam w ogóle, to mi się obrywa po głowie,

00:54:57: natomiast ja pracuję po prostu jakby, pracuję w branży odpadowej,

00:55:01: ale konkretnie właśnie w jakby tej dziedzinie, takiej przetwarzania termicznego odpadów,

00:55:06: więc jakby no, jakby stąd też wiem z czym to się je

00:55:10: i że te technologie są bezpieczne. Z tego względu, że to nie jest tak,

00:55:15: że jak my sobie mamy, spalamy odpady w domu, na przykład w piecu,

00:55:19: to w ogóle nie jest ta technologia. To wszystko dzieje się w dużo wyższych temperaturach po pierwsze,

00:55:24: jeżeli mówimy o spalaniu odpadów, bo to są temperaturę tam 900 tys. stopni Celsjusza,

00:55:29: gdzie już w samej tej temperaturze dużo tych na przykład lotnych związków organicznych

00:55:34: ulega samo rozpadowi. Oczywiście jest emisja, są tlęki azotu,

00:55:39: czy tlęki siarki itd. Natomiast te wszystkie gazy odlotowe ulegają oczyszczeniu.

00:55:45: Później jest wieloetapowy jeszcze proces oczyszczenia spalin.

00:55:50: W ogóle jak nie wiem czy miałeś okazję kiedyś być w biegi spalarni,

00:55:54: to tam jakby poza tym sercem, czyli tym kotłem tak, gdzie dokonuje się proces spalania,

00:56:00: drugim takim największym, po prostu największym elementem tej całej układanki

00:56:05: jest ten system oczyszczania spalin. On jest tam wieloetapowy, więc w ogóle to co

00:56:09: jakby wychodzi tak na zewnątrz do powietrza kominem, to to jest po prostu

00:56:16: niejednokrotnie czystsze powietrze niż takie wiesz, którym oddychasz na co dzień,

00:56:21: czyli bez żadnych tych spalin smogowych, bez żadnych tych takich związanych

00:56:25: z emisji, z transportem, ze spalaniem węgla, czy to w elektrocie pułowniach,

00:56:31: czy w takich kominkach domowych, paleniskach itd. Wszystko jest też monitorowane

00:56:37: ciągle, czyli po prostu jest podłączony na kominach, są takie czujniki,

00:56:43: które po prostu przepływ ciągłe spalin badają i jeżeli są jakieś przekroczenia na przykład,

00:56:48: to automatycznie ta informacja idzie do urzędu kontrolnego, który po prostu może

00:56:54: zlecić wyłączenie takiej instalacji z godziny na godzinę. Także to nie jest tak,

00:56:59: że to wszystko się dzieje, tak wiecie, bo jest to wszystko się spala,

00:57:03: wgaz zero kontroli, czarny dym i tak dalej. To nie jest tak, to jest kontrowersyjny temat,

00:57:10: natomiast my tak się róbimy porównować właśnie do tych Niemców, mamy 8 czy tam 9 tych

00:57:14: spalarni, w Niemczech chyba jakieś 400, to jakby o czym my to mówimy.

00:57:18: No czyli trochę zburzyliśmy taki mit, że spalanie w takich oczywiście warunkach

00:57:25: kontrolowanych, przemysłowych jest złe.

00:57:27: Później wiesz, czytasz te statystyki, że w Skandynawie i w Niemczech to w ogóle się

00:57:32: odpadów nie składuje, no dobra, nie składuje się, bo się spala.

00:57:35: Więc jakby no z jednej, no jakby musimy zrozumieć, że nie ma idealnej technologii,

00:57:41: która pozwoli nam na przetworzenie wszystkich odpadów w procesie recyklingu.

00:57:46: Zresztą sam proces recyklingu też generuje swego rodzaju odpady.

00:57:50: No na przykład tylko około 80% jak masz butelkę PET, tylko 80% tej butelki,

00:57:56: podlega recyklingowi, reszta to są jakieś zaniżyszenia itd.

00:58:00: Więc jakby no musimy to zrozumieć, że nie ma idealnej technologii przetworzenia

00:58:05: odpadów i nie możemy zrecyklingować wszystkich tych odpadów.

00:58:09: I jeżeli my się porównujemy do krajów skandynawskich, które Norega,

00:58:12: no piękny kraj, ileś tam większość energii odnawialnych,

00:58:17: źródeł energii, zero składowania odpadów itd.

00:58:20: No dlaczego? Dlatego, że mają te spalarni odpadów.

00:58:22: Końc.ka.

00:58:24: Czyli to nie jest złe i dobrze by było, żebyśmy tych spalarni jeszcze trochę mieli.

00:58:29: Myślę, że tak, jest to poiczone, natomiast jakby wiesz,

00:58:32: no to też nie jest idealny jakby proces, no ale tak sobie myślę,

00:58:36: że jak mamy składować a spalać jeszcze z odzyskiem energii,

00:58:41: no to myślę, że to spalanie jednak gdzieś tam wygrywa trochę.

00:58:43: Tak jest, składować odpowiednich warunkach, pamiętajmy o tym,

00:58:47: bo to, że składujemy śmieci na składowiskach, to nie jest to samo,

00:58:51: co składowanie śmieci gdzieś w lesie na przykład,

00:58:53: bo składowiska są przecież po zabezpieczane w odpowiedni sposób.

00:58:56: Tak.

00:58:57: A to, co się znajdzie gdzieś tam w terenie,

00:59:00: to nie ma absolutnie takich zabezpieczeń,

00:59:02: jest to po prostu niebezpieczne.

00:59:04: Na koniec chciałbym cię zapytać, a propos właśnie tego tematu,

00:59:07: bo trzeci weekend września to jest taka ogólnopolska akcja sprzątania naszej planety.

00:59:12: I czy myślisz, że takie akcje są ważne,

00:59:16: są potrzebne?

00:59:18: Myślę, że każda akcja edukacyjna jest ważna i tutaj ja widzę taką rzecz w tych akcjach wszystkich,

00:59:26: że my dopiero wtedy sobie uświadamiamy, ile w naszym otoczeniu jest odpadów,

00:59:29: których nie zauważamy na co dzień.

00:59:31: To prawda.

00:59:32: Czyli na przykład w lesie czy gdzieś tam są te akcje takie, że nurkowie na przykład gdzieś tam

00:59:37: czyszczą jeziora czy rzeki, no my sobie nie zdajemy po prostu sprawy.

00:59:41: Tego jest coraz mniej, tych odpadów sporo jest też historycznych,

00:59:44: gdzieś dawno wyrzuconych, ale mimo wszystko są odpadów,

00:59:49: więc te akcje są bardzo ważne.

00:59:52: Wiele z tych odpadów można przewrócić do obiegu,

00:59:54: bo jeżeli to jest złą, a tego złą jest dużo raczej,

00:59:57: to na przykład to też może trafić do huty i być przetopionym na nowy surowiec.

01:00:01: Bardzo dużo jest takich, mam wrażenie w terenie, jak sprzątam lasy,

01:00:05: to widzę takich wiesz, właśnie surowców, które są do wykorzystania,

01:00:09: aluminium, szkło właśnie i to nawet całkiem czyste, tylko po prostu do wzięcia.

01:00:15: Tak, dokładnie, no tak naprawdę tylko papier by się gdzieś tam z tych odpadów nie nadawała,

01:00:19: takie inne jakieś puszki czy inne odpady, jak najbardziej do przetworzenia,

01:00:23: więc te akcje są ważne i w ogóle chwała wszystkim, którzy organizują i biorą udział w tych akcjach.

01:00:29: Super, zachęcamy, oczywiście że tak.

01:00:31: Moniko, jakaś taka myśl przewodnia na koniec, z którą chciałabyś naszych słucha czy zostawić.

01:00:38: Nasz podcast nazywa się "Mam wpływ", a więc dlaczego mamy wpływ na naszą planetę, jaki wpływ mamy?

01:00:45: Każdy z nas ma wpływ po pierwsze już w sklepie.

01:00:49: To jest wasz pierwszy wpływ, czyli to, co ty kupujesz,

01:00:53: później będziesz musiał część z tego zjeżdż, zużyjesz,

01:00:56: a część z tego będziesz musiał wyrzucić, żeby się nie zastanawiać,

01:00:59: gdzie to wyrzucać i nie spędzać pół godziny przed koszem na śmieci.

01:01:02: Kupuj po prostu takie opakowania, które są właśnie w miarę proste, bez żadnych upiększa czy bez żadnych dodatkowych ozdób.

01:01:11: Im prościej, tym lepiej.

01:01:13: Wtedy masz mniejsze problemy z segregacją, masz mniej tych problemów.

01:01:16: Trzecia rzecz to ta segregacja.

01:01:18: Jak ty już zrobisz ten pierwszy krok, to branża od podowa zrobi resztę,

01:01:23: zrobi to najlepiej, jak potrafi.

01:01:24: Potrafimy to robić dobrze w Polsce, więc myślę, że to są takie te trzy kroki.

01:01:30: No i co, nie ma idealnego procesu przetwarzania odpadów.

01:01:33: Najlepiej byłoby ich nie produkować, więc jeżeli też macie taką opcję

01:01:37: i czujecie się na siłach, żeby gdzieś ograniczać na jakimś etapie swojego życia jakieś odpady,

01:01:42: czy to na przykład rezygnując z wody butelkowane,

01:01:45: czy na przykład kupując coś do wielorazowych opakowań,

01:01:48: czy nawet biorąc tę torbę ze sobą na zakupy, to już jest też duży krok.

01:01:52: Tak jest. I pamiętajmy, że ten krok pierwszy, najważniejszy zaczyna się u nas w domu, albo nawet jeszcze w sklepie.

01:01:59: Bardzo dziękuję Moniko za rozmowę.

01:02:02: Dziękuję, pięknie.