Trashmageddon, czyli o zdrowej rywalizacji dla dobra planety

00:00:00: Cześć, dzień dobry. Ja nazywam się Mikołaj Basiński, a to jest podkast ekologiczny "Masz wpływ",

00:00:06: w którym rozmawiamy o naszej relacji z przyrodą i relacji ze śmieciami, które codziennie produkujemy.

00:00:12: Nauczmy się jak ograniczać produkcję odpadów, jak nadawać im drugie życie,

00:00:18: jak je segregować i minimalizować ich wpływ na środowisko naturalne.

00:00:22: W czasie naszych rozmów chcemy przekonywać słuchaczy, że absolutnie każdy z nas ma wpływ

00:00:28: na kondycję naszych miast, naszych ekosystemów i naszej planety.

00:00:33: Podkasty realizowane są w ramach projektu realizowanego przez Wydział Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Poznania

00:00:40: we współpracy z Estradą Poznańską.

00:00:43: Dziś naszym gościem jest Krzysztof Sowa, założyciel i przedstawiciel Stowarzyszenia Wywrotka,

00:00:49: twórca Trasz Magedonu, czyli prawdziwie ekstremalnych zawodów w sprzątaniu lasu oraz edukator ekologiczny.

00:00:56: Witaj Krzysztofie.

00:00:57: Witaj Mikołajów, witam też wszystkich słuchaczy.

00:00:59: Dziś chciałbym porozmawiać z tobą przede wszystkim o akcji Trasz Magedon, ale zanim do tego przejdziemy,

00:01:06: powiedz mi proszę czym poza tą akcją zajmuje się Stowarzyszenie Wywrotka,

00:01:10: bo słyszałem, że zbieracie czy zbieraliście też śmieci na przykład pływając w kajakach?

00:01:15: Tak, zgadza się. W zasadzie od tego zaczynaliśmy, że no chcieliśmy początkowo robić wycieczki kajakowe,

00:01:21: ale jak siedliśmy do kajaka i zobaczyliśmy ile jest śmieci wokół, na okolicznych wyspach, na jej brzegach,

00:01:32: to stwierdziliśmy, że no nie możemy tak pokazywać tego po prostu, tak po prostu.

00:01:39: Więc znaliśmy mi taką formułę, żeby połączyć z jednej strony to wycieczki,

00:01:45: to poznawanie miasta z zupełnie innej strony, strony wody, właśnie za sprzątaniem

00:01:50: i zrobiliśmy kajakowy ekopatrol, który zrobił na początku wielki szał,

00:01:56: dlatego że no tych śmieci było naprawdę dużo i w dalszym ciągu jest dużo.

00:02:02: Transportowaliśmy lodówki, sedesy.

00:02:05: To wszystko w kajakach?

00:02:06: Tak, wszystko w kajakach i to było fotele, jakieś zderzaki, kanapy.

00:02:13: To wszystko właśnie transportowaliśmy w kajakach i to było bardzo widowiskowe.

00:02:19: Media bardzo się tym interesowały, nawet ogólnopolskie.

00:02:24: Było tej akcji głośno.

00:02:26: W tym momencie bardziej staramy się w inny sposób zachęcać ludzi do tego,

00:02:30: aby sprzątali najbliższą okolicę, żeby sami się też angażowali w organizacje takich wydarzeń.

00:02:36: Nie tylko czekali na nas, aż my coś zrobimy, tylko też żeby sami wychodzili z tą inicjatywą.

00:02:43: No i od dwóch lat jesteśmy takim regionalnym koordynatorem akcji czysta odra,

00:02:50: w ramach której również sprzątamy, w zasadzie pomagamy innym,

00:02:55: organizować takie akcje, sprzątania w dowolnej wymyślonej przez nich formule.

00:03:00: Ale właśnie na tym odcinku odry, który wykoordynujecie, czyli jaki odcinek?

00:03:04: Czyli od słubic w zasadzie do ujścia w boutyku.

00:03:07: OK, i często są takie sprzątanie organizowane odry?

00:03:10: No do tej pory raz do roku chyba, że ktoś postanowi sobie po prostu w ramach jakiejś innej akcji sprzątania,

00:03:17: też wsiąść do kajaku, do łódki, na żaglówkę, czy też po prostu z brzegu posprzątać właśnie odra.

00:03:25: I tu taka ciekawostka, bo nawet w ramach akcji czysta odra można sprzątać wartę.

00:03:30: Dlatego, że...

00:03:32: To ciekawe.

00:03:33: Tak, dlatego, że akcja ta polega nie tylko na sprzątaniu samej odry,

00:03:36: ale też wszelkich jej dopływów, a warta, jak wiadomo, jest dopływem odry.

00:03:40: No tak, to w sumie logiczne, ale to bardzo ciekawa sprawa.

00:03:44: Co prawda brzmiałoby to trochę dziwnie, żeby zrobić akcję czysta odra nad wartą,

00:03:49: no ale taka jest idea, aby też w ramach tej akcji sprzątać wszelkie dopływy,

00:03:54: bo później te śmieci i tak trafiają do tej jednej tej samej rzeki.

00:03:59: Super, myślę, że w ogóle nasze rzeki w całej Polsce wymagają tego, żeby je posprzątać.

00:04:04: No ich stany nie jest najlepszy.

00:04:07: Odra jest tego przykładem takim bardzo głośnym ostatnio.

00:04:10: Natomiast myślę sobie, że rzeczywiście to jest bardzo fajna akcja, potrzebna akcja,

00:04:15: bo rozumiem, że sprzątamy nie tylko to, co już jest w wodzie, ale również na brzegach.

00:04:19: No tak, na brzegach tych śmieci jest w zasadzie najwięcej,

00:04:22: bo no Szczecin akurat leży w ok. 21 wysp mniejszych bądź większych

00:04:29: i na brzegach tych wysp właśnie te śmieci są wyrzucane,

00:04:32: które płyną do Szczecina nawet z Wrocławia i to wszystko ląduje właśnie na brzegach tych wysp.

00:04:38: Bo te śmieci nie zatrzymują się albo nie pływają na takich wyspach,

00:04:42: jak gdzieś można sobie zobaczyć, nie wiem, na oceanach takie wyspy śmieci.

00:04:47: One się zatrzymują gdzieś w zarościach na takich naturalnych brzegach.

00:04:51: Właśnie często takich wysp, gdzie po prostu są wyrzucane przez nurt, przez falę i tam właśnie ich jest najwięcej.

00:05:01: Czyli to często są śmieci pewnie nawet nie z tej lokalizacji, gdzie je znajdziecie,

00:05:05: tylko po prostu przypłynęły z daleka, być może tak też jest czasami.

00:05:09: Tak, one wędrują.

00:05:10: Także czasami, zwłaszcza jeśli coś, nie wiem, ze statku wypadnie, to może sobie nawet długo płynąć.

00:05:18: Zwłaszcza, że spora część brzegów jest uregulowana, zabetonowana,

00:05:23: więc one nie mają za bardzo gdzie się zatrzymać i po prostu no płyną dalej.

00:05:27: Krzysztofie, w filmie Armageddon z 98 roku grupa astronautów ratuje naszą planetę przed wielką asteroidą.

00:05:34: Ale wy w Trashmagedonie również ratujecie naszą planetę, wcale nie musicie w tym celu lecieć w kosmos.

00:05:40: Na czym polega ta akcja?

00:05:42: No tak, nie lecimy w kosmos, ale też ratujemy planetę zasypaną naprawdę ogromną ilością śmieci.

00:05:50: Bo Trashmagedon to nie jest zwykła akcja sprzątania lasu, która jest powszechnie znana i gdzieś praktykowana w różnych częściach kraju.

00:06:02: To są naprawdę, po pierwsze, zawody sportowe w ogóle.

00:06:05: Mamy element rywalizacji tutaj.

00:06:06: Tak, jest element rywalizacji, więc to jest wydarzenie sportowe przede wszystkim.

00:06:11: Wydarzenie sportowe, które odbywa się w trudnym terenie leśnym, pełnym górek, jakieś wąwozów, czasami strumieni,

00:06:18: gdzie te śmieci trzeba albo wydobyć właśnie z dołu, albo gdzieś zaciągnąć pod górkę właśnie na metę.

00:06:28: I to jest bardzo takie ekstremalne i kosztujące mnóstwo energii naszych uczestników.

00:06:35: No i tych śmieci zawsze jest dużo, ponieważ my szukamy takich naprawdę mocno zaśmieconych miejsc,

00:06:42: gdzie tych śmieci nie liczy się na worki, nie liczy się na powiedzmy dziesiątki czy setki kilogramów, tylko na tony.

00:06:50: Na tony nawet.

00:06:52: Powiedz mi, rozumiem, że najpierw takie miejsca, tak jak powiedziałem, typujecie.

00:06:56: To chyba w ogóle jest taka podpowiedź dla wszystkich, którzy chcą organizować jakieś akcje sprzątania,

00:07:01: żeby była ona skuteczna.

00:07:03: Najpierw trzeba zrobić jakiś research, przeszukać teren, zobaczyć, gdzie ta pomoc rzeczywiście jest potrzebna, prawda?

00:07:08: Dokładnie. Ja często obserwuję, jak organizatorzy innych akcji sprzątania po prostu wybierają miejsce często przypadkowe,

00:07:16: takie, które znają, takie, które jest popularne, a nie takie, które jest naprawdę mocno zaśmiecone i wymaga tego posprzątania.

00:07:25: Po prostu często są to miejsca takie z przypadku.

00:07:28: No i później skuteczność takich akcji, nawet gdy jest angażowanych bardzo dużo osób w takie akcje, no jest niewielka,

00:07:36: bo tych śmieci nie ma zbyt wiele i ja sam obserwuję w Szczecinie, jeśli jest powiedzmy dzień ziemi,

00:07:43: to z reguły kilka ekip, kilka tam szkół czy innych powiedzmy organizatorów takich akcji.

00:07:50: Często robiąc jakieś takie akcje powiedzmy zamknięte,

00:07:56: no spotyka się w tym samym miejscu, bo są takie popularne miejsca właśnie w mieście, gdzie z reguły wszyscy sprzątają,

00:08:03: bo są po prostu dobrze znane.

00:08:05: A nie tam, gdzie tych śmieci jest najwięcej.

00:08:08: Krzysztofie, wracając do Trasz Magadonu, czyli co, stajemy na linii startowej,

00:08:13: mamy jakiś określony czas i na określony sygnał wszyscy biegniemy w krzaki wytargiwać śmieci, tak?

00:08:18: Dokładnie. Każdy ma trzy godziny od momentu startu na to, aby wytargać z lasu jak najwięcej śmieci.

00:08:26: My wcześniej właśnie robimy research takiego miejsca, więc nigdy to nie są miejsca przypadkowe,

00:08:31: więc wiemy, że tam gdzieś w okolicy jest tych śmieci bardzo dużo.

00:08:36: Czasami oznakowujemy właśnie taką trasę, jak do tych miejsc dotrzeć,

00:08:41: tak żeby właśnie też mieć pewność, że ci uczestnicy tam dotrą.

00:08:47: Ale generalnie idea jest taka, że od momentu startu każdy po prostu biegnie tam, gdzie chce, w las oczywiście.

00:08:55: I to, co znajdzie, to później bierze często w przedziwny sposób na siebie.

00:09:01: A widziałem te filmiki z waszych akcji, to naprawdę są bardzo kreatywne sposoby przenoszenia opon na przykład.

00:09:07: Dokładnie. I to jest z jednej strony zabawne, z drugiej tak duży podzi, budzi właśnie w tych uczestnikach,

00:09:15: ile jest w nich zaangażowania takiej woli walki, rywalizacji sportowej.

00:09:22: Po to biorą na siebie jak najwięcej tych śmieci, jak najwięcej ciężarów, obowiązują się workami, zakładają na siebie opony.

00:09:32: Niektórzy wyglądają nawet jak ludzi, kim myślają, jak pozakładają te wszystkie opony na siebie.

00:09:38: Ale to to jest naprawdę zadziwiające.

00:09:41: Jak właśnie ta rywalizacja powoduje, że zmienia się w ogóle o licze takiej akcji,

00:09:47: tak, powiedzmy z takiego po prostu podnoszenia śmieci. Tutaj jest taka grana czas i każdemu zależy,

00:09:55: żeby tych śmieci zebrać jak najwięcej, bo one za każdym razem na mecie są ważone i liczą się do ostatecznego wyniku każdego zawodnika.

00:10:05: Ok, czyli każdy musi przynieść te śmieci na jakiś określony punkt na mecie, tak?

00:10:09: Tak, każdy może dowolną ilość razy przychodzić na metę ze śmieciami, tam każdoro zowo te śmieci są ważone

00:10:15: i przypisywane wagowo do każdego zawodnika.

00:10:18: I na podstawie właśnie wagi wyłaniamy na koniec zwycięstów.

00:10:22: Domyślał się, że to chyba trzeba mieć też niezłomą krzepę.

00:10:25: W sensie, że to jest naprawdę, wiesz, męcząca sprawa takie, bo to nie jest samo bieganie,

00:10:30: tylko tak jak powiedziałeś, bieganie plus drzwiganie ciężarów.

00:10:33: I to naprawdę w te trzy godziny można się nieźle zasapać.

00:10:37: No powiem tak, nasi zawodnicy zawsze wylewają siódme poty.

00:10:42: Zawsze są totalnie zmęczeni. Powiem szczerze, wykończeni są na mecie.

00:10:47: Często po prostu padają, ale najfajniejsze w tym wszystkim jest to, że oni są szczęśliwi.

00:10:52: Że nikt nie ma ludzi pod nosą, że się ubrudził, że się zmęczył, że się spocił,

00:10:58: że nawet czasami się gdzieś tam skaleczył.

00:11:01: Oni są wszyscy zawsze szczęśliwi, bo widzą na koniec jaką mają moc sprawczą.

00:11:07: Ile oni tych śmieci wyciągnęli z lasu i że faktycznie to ich zaangażowanie,

00:11:13: ta siła, którą zostawili w lesie, ten pot naprawdę się przełożył na coś dobrego.

00:11:22: A tutaj jeszcze, wracając do pierwszej części twojego pytania, wcale nie jest tak,

00:11:26: że to trzeba być jakimś harpaganem, że trzeba być jakimś siłaczem,

00:11:30: żeby zająć jakąś czołową lokaty, jakieś dobre miejsce,

00:11:35: bo naprawdę często te czołowe lokaty zajmują tacy ludzie dosyć niepozorli.

00:11:42: To nie są jacyś siłacze, to są często huddelacy, jakieś drobne kobietki,

00:11:49: które naprawdę swoim zaangażowaniem pokazują, że mogą się naprawdę również z jakimiś siłaczami.

00:11:56: Bo tutaj też powiem, że mamy rozróżenie na kategorie kobiet i mężczyzn.

00:12:00: Ok, i w jednej i w drugiej kategorii jest pierwsze miejsce wyłonione, czy podium całe.

00:12:06: Tak, i zawsze wręczamy zarówno nagrody kobietom, jak i mężczyzną.

00:12:11: I tutaj powiem, że liderki wśród kobiet to tak po 300 kg podczas rozwiązała zebrać.

00:12:19: W te 3 godziny.

00:12:20: W 3 godziny tutaj rekord mężczyzn jest ponad półtony, tak dwa razy do roku.

00:12:26: I już się zdarzyło, że właśnie te półtony zostało inwidualnie, że tak powiem, pobity ten rekord.

00:12:33: Także są to naprawdę ogromne ilości śmieci.

00:12:36: I to też trzeba mieć trochę szczęścia, żeby też takie dosyć ciężkie te śmieci znaleźć.

00:12:43: Ale im się udaje.

00:12:44: Ok, a jest jakieś zasady, czego nie można absolutnie robić?

00:12:49: Na pewno nie można opróźniać już istniejących śmietników, tak żeby wygrać się.

00:12:55: Bo wrzucać tam jakieś kamieni czy cegieł, żeby zyskać na tej wadze.

00:13:00: Nie można też startować drożynowo, tak?

00:13:03: Bo czasami gdzieś na innych, powiedzmy zawodach widziałem, że tam parę osób startowało.

00:13:10: Z czego wszyscy zbierali na rzecz jednego zawodnika, żeby po prostu dać mu tą szansę wygranej.

00:13:17: No my tego pilnujemy, żeby tak nie było.

00:13:19: Aczkolwiek wiadomo, że te śmieci czasami są bardzo ciężkie.

00:13:25: I niemożliwe jest wręcz, żeby jedna osoba coś wyniosła takiego ciężkiego z lasu.

00:13:31: I wtedy dopuszczamy taką możliwość, żeby uczestnicy sobie pomagali.

00:13:35: Wówczas uczciwie cały ten ciężar danego śmiecia dzielimy przez liczbę osób, którego przyniosły.

00:13:42: Aha, ok, no to sprawiedliwość jest.

00:13:44: To jest najważniejsze.

00:13:46: Krzysztofie w zeszłym roku odbyła się już czwarta edycja Trasz Magdano.

00:13:50: Edycja pod hasłem zemsta wulkanizatora.

00:13:53: Ile śmieci udało wam się zebrać podczas tej akcji?

00:13:55: I ile śmieci w ogóle we wszystkich akcjach w sumie?

00:13:58: No to była akcja naprawdę niesamowita, bo ja sam do tej pory nie wierzę w to, co tam się wędrzyło.

00:14:06: Widziałem zdjęcia, to naprawdę było szok.

00:14:08: Tak, ale naprawdę ani zdjęcia, ani żadne filmiki tego nie oddadzą, co tam się działo.

00:14:13: Bo ja myślałem, że Max, co się uda zebrać, to jakieś pięć ton, a wyszło prawie dwa razy więcej.

00:14:20: O matko, to naprawdę dużo.

00:14:22: I to jest głównie opony, tak?

00:14:24: Tak, i zebraliśmy dziewięć, sześć ton śmieci, czyli prawie dziesięć ton, z czego pięć ton to były same opony.

00:14:32: Ale to było jakieś wyjątkowe miejsce, skąd te opony tam w ogóle?

00:14:35: Co to było za miejsce?

00:14:37: No z reguły nasze miejsca to są takie miejsca, gdzie jest las na skraju i zabudowań miejskich.

00:14:42: Gdzie są jakieś domki, ale takie, gdzie tam za bardzo różne służby się nie zapuszczają,

00:14:48: więc różne rzeczy trafiają do lasu.

00:14:51: I w tym przypadku ktoś sobie postanowił, że powrzuca opony do lasu.

00:14:56: Jak się później okazało, tam w pobliżu są różne warsztaty samochodowe.

00:15:00: Okej.

00:15:01: Więc można się domyślić z dużą dozątprawdopodobieństwa, że te opony właśnie pochodziły z tych źródeł.

00:15:09: No zgłosiliśmy to odpowiednie służbą, się tym zajmują, zobaczymy, czy mają te zakłady odpowiednie dokumenty potwierdzające utylizację opon.

00:15:20: No podejrzałem, że mogą ich nie mieć, bo jednak te opony nie wzięły się znikąd, a no pięć ton to jest strasznie dużo.

00:15:28: I były tam nawet opony chyba od traktora i jedna, największa taka, 105 kg żyła.

00:15:35: Sama jedna opona.

00:15:36: Jedna opona.

00:15:37: Masz jakieś takie dane, ile w sumie już zebraliście w tych czterech edycjach?

00:15:41: Tak, w czterech edycjach udało nam się zebrać ponad 20 ton śmieci.

00:15:45: O matko.

00:15:46: Z czego?

00:15:47: No prawie połowę podczas ostatniej edycji, która naprawdę przejdzie do historii, bo naprawdę nie wierzę w to, że uda się to kiedykolwiek powtórzyć.

00:15:57: Mam nadzieję, że też już nie będzie takich mocno zaśmieconych miejsc, że po prostu te rekordy będą każdorazowo z każdą edycją bite.

00:16:06: Do tej pory w zasadzie, po każdej edycji jest kolejny rekord, ale ten już jest tak wyślubowany, że nie sądzę, że kiedykolwiek uda się go przebić, aczkolwiek co roku się zaskakuje niestety.

00:16:20: No tak, tak.

00:16:22: Muszę ci powiedzieć, że jak ja sprzątam lasy, to też zawsze znajduję takie miejsca, które są zaśmiecone i chociażby się wydawało, że np. znam jakiś teren, to odkrywam nagle gdzieś, że jest jakieś dzikie wysypisko i trzeba działać.

00:16:37: Krzysztofie śmieciem przewodnim tej edycji, o której mówimy, były opony.

00:16:42: I to właściwie zawsze mnie dziwi, że tak łatwy właściwie w utylizacji śmieć, które możemy bardzo łatwo oddać, gdzieś i utylizować, tak często ląduje w naszych lasach, prawda?

00:16:53: No właśnie, z jednej strony śmieć łatwe do utylizacji są odpowiednie miejsca, w których można to utylizować, natomiast w przypadku właśnie takich zakładów samochodowych one muszą już za to płacić.

00:17:07: Czyli muszą mieć jakieś umowy podpisywane pewnie z jakimś odbiorcą tych śmieci?

00:17:11: Tak, i to wiadomo, że coś ich tam kosztuje.

00:17:14: Ja mogę powiedzieć, że jedna firma, która była naszym partnerem i zajmuje się utylizacją różnego rodzaju odpadów takich problemowych, wyceniła nam koszt utylizacji tych pięciu ton opon i się okazało, że jest to 20 tysięcy złotych.

00:17:31: Właśnie, a skąd te pieniądze teraz?

00:17:33: No właśnie, my akurat też powiem, że mieliśmy duży problem, żeby po pierwsze te śmieci załadować w jakiś naprawdę duży kontener i później to wywieźć.

00:17:46: No ale mamy naprawdę solidnego i sprawdzonego partnera w postaci firmy Remondis, która nieraz miała problemy właśnie przy Traszmagedonie, żeby tak ogrone ilości śmieci załadować, ale za każdą razem sobie z tym radziła.

00:18:01: No oni też mają podpisane różne umowy z miastem i też, że tak powiem, zajmują się tutaj recyklingiem tych opon, bo też wspomnę, że 100% tych opon trafiło do recyklingu.

00:18:15: No to to jest super, a co może z takiej opony powstać?

00:18:18: Powstają różne rzeczy, różnego rodzaju nawierzchnie, jakieś granulaty, wiem, że też jakieś właśnie nawierzchnie na te boiska sztuczne.

00:18:28: Także skala tych zastosowań właśnie sprzerobionych opon cały czas rośnie, bo te technologie się zmieniają, także opony mogą mieć drugie życie, więc nie warto tak do końca ich wrzucać do lasu.

00:18:42: No powiedzieliśmy tutaj o takich warsztatach samochodowych czy różnych firmach modorzacyjnych, ale każdy z nas może chociażby o opony i o tym przypominamy oddać się do takiego punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.

00:18:54: No różnie to jest w różnych gminach, pewnie od zależy od gminy, ile tych opon możemy oddać darmowo, ale często jest to zupełnie wystarczająca liczba i właśnie tam chociażby można się ich pozbyć.

00:19:06: Kiedy myślę o tym, o tym o czym opowiadasz, to o Traszmagadonie, o wysiłku tych osób, no to właśnie wyobrażam sobie, że to jest niesamowicie trudne zadanie.

00:19:16: I zastanawiam się, czy zdarzyła się jakaś edycja, być może pierwsza, gdzie było Wam trudno znaleźć uczestników, czy raczej nie było to problemem?

00:19:25: Generalnie nie jest to problem, bo ludzie wręcz czekają na moment uruchomienia zapisów. W zasadzie w tym roku mieliśmy także zaraz po uruchomieniu zapisów i już mieliśmy pierwsze osoby, które po prostu czekały na ten moment, bo chciały być pierwsze, bo chciały po prostu mieć zagwarantowane miejsce,

00:19:45: bo wiele osób po prostu już sobie rezerwuje zawsze co roku ten termin, żeby być na tym Traszmagadonie.

00:19:50: Czyli się osoby niektóre powtarzają, tak? Co roku?

00:19:53: Tak, w zasadzie mamy sporą część takich stałych bywalców, którzy po prostu już sobie na stałe wpisali tą imprezę w swój kalendarz i mówią zawsze, że nie odpuszczą.

00:20:04: I też pojawiają się nowe osoby, które, powiedzmy, po pierwszej swojej edycji nasi przekonują do tych zawodów. Jest to zupełnie coś innego, ale naprawdę ta ta sygnał,

00:20:17: satysfakcja, która jest na koniec, nieważne, które miejsce się zajmie, to tam każdy czuje się z wycięstwa.

00:20:22: Domyśla się, że jak się widzi górę tych śmieci i łączy się to z tym swoim wysiłkiem, to jest wielka satysfakcja.

00:20:28: A powiedz mi, czy macie ograniczoną liczbę uczestników, czy jak to wygląda?

00:20:32: Tak, właśnie mamy ograniczoną liczbę uczestników i do 50 osób i nie jest to przypadek, ponieważ z

00:20:40: jednej strony są to kwestie bezpieczeństwa.

00:20:43: Po prostu nie możemy wpuścić za dużo osób do lasu, żeby się gdzieś tam właśnie w przypadku takich opłon gdzieś nie

00:20:49: stratowały, zwłaszcza, że teren często bywa trudny.

00:20:53: Druga kwestia jest taka, żeby właśnie zapewnić ten element rywalizacji, żeby każdy po prostu mógł przez te 3 godziny

00:21:03: po prostu coś znaleźć w tym lesie i cały czas szukać, a nie, że po godzinie po prostu nie będzie miał co robić

00:21:09: i będzie się nudził, więc my celowo ograniczamy właśnie liczbę uczestników do 50 osób.

00:21:15: San Trashmageddon to też jest taki łamaczem schematów, bo do tej pory utarło się, że

00:21:21: im więcej ludzi się zaangażuje, tym więcej śmieci się zbierze, a my pokazujemy, że wcale to nie jest prawda.

00:21:27: My przy kilkudziesięciu osobach jesteśmy w stanie zebrać więcej śmieci i

00:21:33: podpowiednie dobra, że miejsca i formuły wydarzenia jesteśmy w stanie zebrać więcej

00:21:39: śmieci niż podczas takich akcji, gdzie udział bierze nawet kilka tysięcy wolntariuszów.

00:21:45: To też pewnie dobra miejsca i jakby waga tych śmieci, no bo rzeczywiście kiedy znajdziemy takie miejsce pełne

00:21:51: opon, to opona już swoje waży, ale tak masz rację, że w grupie siła, ale też w dobrej

00:21:58: organizacji myślę siła i motywacji, bo to jest też potrzebne, żeby

00:22:03: wytargiwać te ilości z lasów.

00:22:07: Powiedz mi, czy podczas tych wszystkich edycji udało wam się coś takiego wiesz

00:22:13: ciekawego, wyjątkowego, co ci zapadło w pamięć, zaleźć w lesie?

00:22:16: W zeszłym roku robiliśmy Trashmageddon w świnouściu na takim dosyć nietypowym terenie, bo

00:22:22: w miejscu, gdzie były takie poniemieckie baterie altyleryjskie, gdzie po prostu były działa,

00:22:29: gdzie jeździła kiedyś kolejka, wążąca amunicję i były różne tam zabudowania takie

00:22:34: militarne i tam znaleźliśmy taką mapę jakąś starą Polski Ludowej.

00:22:41: Taką dosyć fajną stanie, może nie nie jest to jakaś wartość historyczna, ale po prostu

00:22:46: jest to bardziej sentymentalna. Były też jakieś kasety magnetofonowe, szazy, także też

00:22:54: takie coś fajnego, co już nie występuje, a gdzieś właśnie można przy okazji takich

00:23:00: śmietników znaleźć, bo tu też wspomnę, że dużo tych śmieci w lasach snoszą bezdomni,

00:23:07: osoby bezdomne, które gdzieś po prostu tam funkcjonują, po prostu snoszą wiele rzeczy

00:23:14: i zostawiają, bo nie tylko na Traszmę Gonań, ale ja sam osobiście biorąc udział w innych

00:23:20: akcji sprzątania też właśnie sprzątaliśmy takie śmietniki po bezdomnych osobach

00:23:26: i tam w zasadzie znaleźć można wszystko, co po prostu poznoszą.

00:23:30: Ale to mówisz o takich koczowiskach czy po prostu

00:23:32: jakiś takich, no nie wiem, gdzieś tam powiedzmy sobie, przesiadują i zostawiają,

00:23:36: to śmieci idą dalej na tej zasadzie?

00:23:38: - Tak, to są właśnie takie koczowiska, że po prostu gdzieś tam sobie pomieszkują,

00:23:43: znoszą różne rzeczy i później to zostawiają.

00:23:46: - No tak, Krzysztofie mówisz właśnie, że sam też bierzesz udział w różnych akcjach sprzątania

00:23:52: w pewnie w różnej formie, więc sprzątasz sam, sprzątasz w ramach Traszmę Gonań, sprzątaliście rzeki.

00:23:58: Myślisz, że organizowane w ten sposób, w różnorodny sposób akcje są ważne, one przynoszą jakieś efekty?

00:24:05: - Najbardziej są ważne, myślę, że sam fakt, żeby zachęcić mieszkańców miasta do tego, żeby zobaczyli

00:24:12: własne oczy, jak wygląda skalę tego problemu.

00:24:15: To już dużo daje, bo wówczas to już ta teoria, która powiedzmy gdzieś tam w nich funkcjonuje,

00:24:23: że ok, jest brudno, że lasy trzeba sprzątać itd.

00:24:28: Oni mogą to teraz w przypadku właśnie takiej czy innej akcji zobaczyć na własne oczy.

00:24:34: I to już wtedy zapala się lampka w głowie, że kurczę, tak nie wolno, że coś trzeba z tym zrobić,

00:24:41: że nie można tak po prostu siedzieć sobie w futelu i na to patrzeć, tylko trzeba po prostu

00:24:49: stać, wziąć worek, wziąć rękawice i pozbierać niekoniecznie w ramach jakiejś zorganizowanej akcji,

00:24:56: ale nawet przy okazji zwykłego spaceru z psem, z rodziną,

00:25:02: na grzybych jak się chodzi.

00:25:04: Zawsze to jest dobra okazja i też właśnie mamy takie fajne feedbacki czasami, jak ktoś pisze,

00:25:11: że nie mógłby iść na naszej akcji, ale gdzieś tam

00:25:15: podczas spaceru z psem czy z rodziną wziął worek, coś pozbierał,

00:25:21: bo po prostu go tym zainspirowaliśmy.

00:25:23: Super, no to jest właśnie ważne.

00:25:24: Wydaje mi się, że właśnie to, co powiedziałeś, czyli że takie uświadamianie na temat tego problemu,

00:25:29: ale również ten oddźwięk taki społeczny, że inni widzą, że my sprzątamy i to nie tylko w takich

00:25:34: tak dokładnie jak powiedziałaś, nie tylko w takich dużych akcjach, ale nawet jak ktoś

00:25:37: zobaczy, że my sobie idziemy ze swoim małym woreczkiem po lesie, ktoś zobaczy nas i może się

00:25:43: zainspirować, to jest wielka siła i myślę, że jesteśmy w stanie taki, wiesz,

00:25:48: efekt motyla uzyskać tym.

00:25:49: No jak najbardziej, zwłaszcza, że widać, że ta postawa trochę się zmienia,

00:25:55: bo przykładowo jeszcze parę lat temu tak ludzie nie chcieli nawet sprzątać

00:26:00: odchodów po swoich psach.

00:26:02: Teraz już się to zmienia, już ten taka powiedzmy fala w stylu gdzieś opadła,

00:26:07: tak i już ludzie zbierają te odchody i podobnie ze śmieciami, tak już wiele osób,

00:26:15: wielu rodziców też zabiera swoje dzieciaki gdzieś do lasu, zbierają razem właśnie śmieci

00:26:21: w okazji po prostu takiego rodzinnego wypadu i nie ma w tym nic takiego dziwnego,

00:26:26: to jest taka trochę oczywista sprawa i o właśnie od małego też uczą te dzieciaki,

00:26:32: ale co ważne, żeby rodzice mieli świadomość, bo dużo się nastawia właśnie na to, żeby

00:26:39: uczyć dzieci, ale często zapomina się o dorosłych, a to jednak dorośli najwięcej śmiecom.

00:26:44: To na pewno, ale myślisz, że nie mamy takiej świadomości jeszcze, jako dorośli tego problemu,

00:26:50: co takiego ogólnie tutaj u nas w kraju?

00:26:52: Znaczy ja myślę, że świadomość jest, ale to, że te śmieci występują, to to jest zupełnie

00:26:57: inna przyczyna, ponieważ tutaj wchodzi taka nasza narodowa cecha, jaką jest cwaniactwo.

00:27:03: I tak jak właśnie mówiłem, że po co wydawać np.

00:27:07: 20 tysięcy na utylizację opą skoro można je wrzucić do lasu i mieć po prostu 20 tysięcy

00:27:13: na plusie, no bo co komu kto zrobi, tak?

00:27:17: No niestety żyjemy w takim kraju, że kary za śmiecanie wręcz zachęcają do tego,

00:27:22: żeby wrzucać różne rzeczy do lasu.

00:27:25: No i póki niestety takim osobom będzie się to opłacało, to myślę, że będą to robić.

00:27:31: Więc tutaj też ważna jest sprawa, aby

00:27:35: kłaść jakieś naciski na to i mówić o tym, że te kary na chwilę,

00:27:40: bo są po prostu śmieszne wręcz, bo tutaj powiem, że one zaczynają się od 500 złotych.

00:27:46: Wytrzymać wykrywalność tego jest bardzo znikoma.

00:27:48: To jest też problem, czujemy się bezkarni, bo bo nikt nas nie wykryje.

00:27:53: No właśnie i o to chodzi, bo nawet

00:27:57: tak jak właśnie w przypadku ostatniego treczmy GEDON-u,

00:28:00: pobliżu były zakłady właśnie warsztaty i one nie wywłodziły gdzieś daleko tych opą,

00:28:06: żeby nikt ich nie nakrył.

00:28:07: Po prostu obok siebie gdzieś tam wyrzucali i czuli się bezkarni.

00:28:11: Być może dalej są bezkarni, no tego nie wiemy jeszcze.

00:28:14: No dlatego trzeba kłaść też nacisk też na rządzących po to, żeby

00:28:20: nie było takich paradoksów, że bardziej opłaca się, popełniać jakiś czyn niedozwolony niż ponosić za to karę.

00:28:28: Dokładnie. Myślę sobie, że tak jak powiedziałaś, poszerzanie świadomości, edukacja, dzieci, ale również

00:28:34: dorosłych, ale i kary, porządne kary i zwiększanie tej wykrywalności, ale również pewnie

00:28:40: po niekomto tym powiedzieliśmy zmiany systemowe, które po prostu pozwolą na

00:28:44: utylizować te odpady, być może taniej albo łatwiej, bo tak jak powiedziałaś,

00:28:49: ta chęć oszczędzania, no czasami, a nawet często niestety, wygrywa i to jest problem.

00:28:55: Mówisz też o tym, że właśnie sprzątasz sam, ale zarówno samemu, jak i właśnie

00:29:02: tutaj w ramach treczmy GEDON-u, ale treczmy GEDON jest na tyle właśnie wyjątkowy, że tutaj

00:29:08: dowadzamy ten element rywalizacji i myślisz, że to pomaga taka, wiesz,

00:29:13: gamifikacja tych postaw ekologicznych w pewien sposób?

00:29:16: No ja myślę, że jest to jeden z kluczowych elementów właśnie, który stoi za sukces

00:29:21: centraż GEDON-u, bo gdyby nie było tej rywalizacji, gdyby była to po prostu zwykła

00:29:27: akcja sprzątania, gdzie na każdej akcji sprzątania ktoś by sobie wziął worek, ktoś by

00:29:32: wziął rynkawice, pochodził pół godzinki, coś tam zebrał, nawet pół worka albo i mniej,

00:29:39: no bo nie miałby tej motywacji, tak?

00:29:41: Natomiast na treczmy GEDON-u ludzie wręcz

00:29:44: wykopują te śmieci, nie wiadomo skąd, nie wiem, jak oni je znajdują, coś tam wystaje,

00:29:49: później się okazuje, że to jakaś plan deca wielka siedzi pod ziemią albo opona, ludzie to

00:29:56: wykopują, natomiast no ja czegoś takiego nie obserwuję na takich typowych akcjach

00:30:01: sprzątania, gdzie w zasadzie podnosi się to, co leży na wierzchu i leży gdzieś blisko,

00:30:06: bo nawet gdyś się trzeba, nie wiem, gdzieś gdzieś zejść ubrudzić, no to już z reguły tam

00:30:14: podczas takich akcji to zostaje tak, bo nikt się nie chce za bardzo ubrudzić, a na treczmy GEDON-u wręcz

00:30:19: odwrotnie ludzie chcą się ubrudzić.

00:30:21: Upocić się ubrudzić.

00:30:22: Tak i jeszcze do tego szczęśliwi na koniec.

00:30:25: I to jest właśnie takie nietypowe, to jest po prostu fajne, bo naprawdę

00:30:31: każdy ma banana na twarzy i szczęśliwy.

00:30:34: To jest być może taka podpowiedź się też, że jeżeli organizujemy akcję sprzątania,

00:30:40: to chociażby wystarczy wprowadzić taką zasadę właśnie na ilość worków czy

00:30:46: wagę tych śmieci, żeby zachęcić ludzi i powiedzieć im o tym, że będziemy, nie wiem,

00:30:51: jest jakaś, nie wiem, drobna nagroda dla zwycięstów i to może rzeczywiście być może podnieść naszą skuteczność.

00:30:57: Tak, zawsze to będzie jakaś dodatkowa motywacja.

00:31:00: Warto jest też łączyć takie akcje sprzątania z innymi aktywnościami.

00:31:04: Tak samo jak my łączyliśmy właśnie sprzątanie na kajakach, to można połączyć

00:31:10: również z zupełnie innymi, nie wiem, czy to dystipilnami, sportu czy aktywnościami.

00:31:16: Tutaj naprawdę SK jest delimit.

00:31:19: Można naprawdę tutaj różne rzeczy wymyślić.

00:31:23: Nie wiem, spacer miejskie z przewodnikiem itd.

00:31:26: Żeby to po prostu łączyć różne rzeczy w jedno, a powiedzmy to sprzątanie było

00:31:32: jednym z tych elementów, a nie tylko wionącym, bo samo sprzątanie,

00:31:36: nie oszkójmy się, to jest czynność dosyć nudna.

00:31:41: Chodzenie, schylanie się, branie jakichś brudnych rzeczy odpadów.

00:31:47: To generalnie nie jest fajnego, nie jest.

00:31:49: Owszem to jest bardzo potrzebne, natomiast żeby to było jeszcze fajne, to warto połączyć jeszcze z czymś innym.

00:31:56: Super, to też kolejna podpowiedź.

00:31:57: Wiem, że podczas Trash Magadonu nie tylko śmieci zbieracie, ale ich również niepotrzebnie nie produkujecie.

00:32:03: Powiedz mi Krzysztofie, jak wygląda organizacja takiej imprezy pod kątem właśnie ekologicznym?

00:32:08: Co robicie by Trash Magadon jako impreza masowa nie był obciążeniem dla środowiska?

00:32:13: Właśnie Trash Magadon nie jest imprezą masową, bo jest imprezą dosyć kameralną.

00:32:17: Tak jak mówiłem, mamy limit 50 osób.

00:32:21: Oczywiście do tego jeszcze jest coś kibice, rodziny się zdarzają, bo tak jak mówię, jest to impreza widowiskowa.

00:32:28: Ok, czyli przyjeżdżają ze swoimi fan klubami, tak?

00:32:31: Może nie tyle fan klubami, bardziej rodzinami, tak, ale zawsze jest na co popatrzeć, bo tak jak mówiliśmy,

00:32:38: te śmieci po prostu czasami w tak przedzielny sposób transportują, że naprawdę

00:32:45: jest to widowiskowe i nie można tego zobaczyć nigdzie indziej na żadnych innych zawodach.

00:32:51: Ale wracając do twojego pytania, no zawsze chcieliśmy być wiergodnie w tym, co robimy,

00:32:56: więc robując akcję ekologiczną nie możemy być z drugiej strony nieekologiczni.

00:33:02: I zawsze staraliśmy się eliminować, możliwie jak najwięcej, wytwarzania tych odpadów.

00:33:09: Ja też prywatnia jestem biegaczem, startowałem w różnych biegach takich ulicznych

00:33:15: i zawsze mnie bolało to, że na każdym punkcie z wodą tam cały morze tych jednorazowych kubeczków leżało.

00:33:22: No my nie chcieliśmy tego robić, dlatego zawsze, znaczy może nie zawsze, ale od

00:33:28: drugiej edycji wprowadziliśmy taką zasadę, że każdy zawodnik bierze z domu swój ulubiony kubek,

00:33:36: który będzie mógł sobie na mecie napełnić wodą, albo też dostanie izotonik w puszce, która później trafia do recyklingu.

00:33:45: Żeby też właśnie nie wytwarzać tych takich jednorazowych odpadów.

00:33:50: Natomiast też serwujemy tam różne przekąski uczestnikom, żeby mogli uzupełnić właśnie węglowodany,

00:33:57: ale też ani nie pakujemy tego w jakieś jednorazowe powiedzmy pojemniki, nie stosujemy jakiejś jednorazowej

00:34:05: się sztuczców, bo to jest sam plastik, choć teraz już różne tam tworzywa stosują.

00:34:12: Natomiast my staramy się po prostu robić tak, żeby tych jednorazowych rzeczy unikać.

00:34:19: I tutaj podam taki przykład akurat koleżanka z naszego stowarzyszenia Natalia.

00:34:23: Ostatnim razem postawimy upiec dla uczestników ciasto i każdy mógł sobie kawałek ciasta wziąć

00:34:30: w rękę, oczywiście wcześniej mógł sobie tę ręce umyć, żeby nie było, żeby nie było, że po prostu takimi

00:34:37: rękami to sobie konsumuje, tak że jak najbardziej to można było zrobić higienicznie.

00:34:44: No i każdy sobie to chwalił.

00:34:45: I o dziwo nic nie marudzi na to, że właśnie musi brać z domu kółbek, że po prostu takie dziwne zasady.

00:34:53: No my też pokazujemy innym organizatorom, czy nam nie staramy się, że można robić pewne rzeczy inaczej,

00:34:59: bardziej ekologicznie.

00:35:01: Ja myślę, że wiesz oni też nie marudzą, bo osoby, które decydują się na to, żeby poświęcić swój czas,

00:35:06: energię, pod, na to, żeby sprzątać świat, one też już mają jakieś w sobie postawy

00:35:11: ekologiczne gdzieś tam wykształcone, być może to dla nich jest wiesz taka pewna norma, że nie

00:35:19: produkujemy tych śmieci oprócz tego, że je zbieramy.

00:35:21: No tak, to nasi zawodnicy to są osoby świadome, które też wiedzą po co są na tym

00:35:28: wydarzeniu i to myślę, że to jest oczywiste.

00:35:31: Już nawet na biegach górskich już od jakiegoś od dawna w zasadzie tam też stosuje się właśnie

00:35:37: zasadę, że trzeba mieć swój kółbek, żeby tam się czegoś napić w punktach odżywiania.

00:35:44: Także to też nie jest jakaś super nowość, gdzie gdzieś na innych zawodach biegowych też się to

00:35:52: pojawia. Natomiast właśnie w tych takich typowych masówkach tam jeszcze te jednorazówki gdzieś

00:35:58: stanują i my pokazujemy, że można inaczej.

00:36:02: Myślę, że nawet w przypadku takiej naprawdę dużej masowej imprezy też by to zdało egzamin,

00:36:08: tylko też czasami trzeba wyjść z tej swojej strefy komfortu, bo wiadomo łatwiej jest coś dać komuś

00:36:16: powiedzmy w jakimś plastiku, później nie chcemy to wyrzucić niż organizować to w inny sposób.

00:36:24: Czasami trzeba po prostu pomyśleć o tym ile tych śmieci się generuje na takich wydarzeniach,

00:36:31: bo my też jesteśmy zapraszani na jakieś inne powiedzmy pikniki ekologiczne,

00:36:36: na których właśnie czasami razi nas to ile jest produkowanych śmieci.

00:36:41: To jest ważne dzisiaj chyba właśnie, żeby o tym bardzo pamiętać, żeby zrobić ten krok w

00:36:45: stecz i zastanowić się, bo tak jak powiedziałeś czasami są takie utarte już schematy co się robi.

00:36:50: I załatwiamy kubeczki papierowe czy tam plastikowe sztuce itd.

00:36:54: A tu by trzeba było się rzeczywiście zastanowić.

00:36:56: Ja bym teraz chciał trochę odsłonić taką Waszą ścianę chwały trochę, bo za organizację

00:37:02: też Magedonu Stowarzyszenie Wywrotka otrzymał nagrodę główną marszałka województwa

00:37:07: Zachodniu Pomorskiego, Zachodniu Pomorski Leader NGO 2022 za najlepszą inicjatywę na Pomorzu Zachodnim

00:37:15: oraz dwukrotnie wyróżnienie od prezydenta Szczecina w konkursie pozarządowy Szczecin.

00:37:20: No oczywiście serdecznie Wam gratulujemy i chyba trzeba to interpretować tak, że inicjatywa się przyjęła.

00:37:26: Tak, inicjatywa się przyjęła.

00:37:28: No może powiem trochę nieskromnie, ale to, że te nagrody otrzymujemy,

00:37:33: wynika z tego, że po pierwsze jest to wydarzenie totalnie wyjątkowe, takie unikatowe w zasadzie w skali świata.

00:37:41: I nie można tego przyrównać do niczego innego, a dwa, że

00:37:46: na nas bronią właśnie te niesamowite efekty, jakie osiągamy, bo tych efektów też trudno szukać na innych takich

00:37:54: jednorazowych akcjach, że po prostu aż naprawdę garstka osób wyciąga z lasu aż tyle śmieci.

00:38:02: Jeszcze przy tym się dobrze bawi.

00:38:03: Dokładnie, to jest evenement.

00:38:06: Tak, dlatego trochę tych nagród dostaliśmy.

00:38:10: Kolejne chyba też w tym roku się trafią.

00:38:14: Super. Zobaczymy.

00:38:16: No ale to właśnie ta unikatowość tego wydarzenia sprawia, że po prostu

00:38:23: robi ten efekt "wow", a też wspomnę, że nazwa naszego

00:38:28: stowarzyszenia - wywrotka, a właśnie wynika z tego, że my

00:38:31: staramy się wywracać schematy i punkt widzenia na różne rzeczy i robić to zupełnie inaczej niż robią to wszyscy.

00:38:39: No a Traszmegedon jest właśnie jednym z takich działań.

00:38:43: Świetnie. Takiego kreatywnego podejścia chyba

00:38:45: nam dzisiaj potrzeba, żeby złamać właśnie te schematy i nie tylko ludzi zainteresować, ale również właśnie zachęcić do działania.

00:38:54: Świetnie, że to robicie.

00:38:55: Tak sobie o tym myślę, że z jednej strony działamy, żeby posprzątać, ale ważne jest to chyba również, żeby

00:39:03: jakby dążyć do tego, żeby nie musieć w ogóle tego robić.

00:39:08: 11 maja obchodzimy na przykład dzień bez śmiecenia i chciałbym cię zapytać tak

00:39:12: bardziej osobiście, czy to jest twoje takie marzenie, żeby

00:39:16: takie akcje, jak Traszmegedon w ogóle nie były potrzebne?

00:39:19: Oczywiście, że tak, bo my nie mamy radości z tego, że

00:39:24: tych śmieci jest dużo, że bijemy te rekordy, niechrubne rekordy, tak naprawdę.

00:39:31: Dużo przyjemniejsze by było oglądanie lasów, przyrody po prostu czystej.

00:39:38: Natomiast póki te śmieci są, to nie możemy na nie patrzeć i dlatego działamy.

00:39:44: Tak jest. Krzysztofie, nasz podcast nosi nazwę "Masz wpływ, masz wpływ na naszą

00:39:50: planetę, masz wpływ na nasze środowisko". Ja bym chciał, żeby chciałem zapytać teraz o taką myśl przewodnią, z którą chciałbyś

00:39:56: jakoś naszych słuchaczy zostawić. Jakbyś dokończył takie zdanie?

00:40:01: Wpływ na stan naszej planety, ponieważ właśnie, ponieważ co?

00:40:05: Ponieważ mogę dużo zmienić.

00:40:07: Wystarczy tylko ruszyć cztery literki z krzesła i coś zadziałać, tak?

00:40:13: Coś pozytywnego właśnie co wpłynie na jakość naszej planety, a każdy ma na to wpływ.

00:40:19: Każdy swoimi codziennymi zachowaniami ma wpływ na to chociażby, że tych śmieci będzie po prostu produkowanych mniej.

00:40:27: Super. Dziękuję dobie bardzo za rozmowę.

00:40:29: Dzięki również za rozmowę i za zaproszenie.

00:40:32: Dzięki.